Μόνιμο θέμα συζήτησης λίγο πριν αρχίσουν τα σχολεία για τους γονείς που τα παιδιά τους θα πάνε Α’ Δημοτικού είναι η επιχείρηση… διάβασμα που ανοίγεται μπροστά τους και η αγωνία για το αν θα καταφέρουν τα παιδιά τους να ανταποκριθούν στον καινούριο τους ρόλο ως μαθητές.
Αλλά και οι γονείς με μαθητές στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού προβληματίζονται αν θα μπορέσουν να μπουν ξανά τα παιδιά τους σε πρόγραμμα και πώς μπορούν να βοηθήσουν οι ίδιοι ώστε να είναι πιο αποδοτικό το διάβασμά τους.
Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι το διάβασμα αποτελεί βασική υποχρέωση του ίδιου του μαθητή και πως ο ρόλος μας αρχικά είναι να του καλλιεργήσουμε εκείνες τις συνθήκες και τα κίνητρα ώστε να την αναλάβει. Κυρίως, να νιώσει τη χαρά της ανακάλυψης μέσα από τη μελέτη, την ικανοποίηση της κατάκτησης καινούριων στόχων και την απόλαυση της μάθησης!
Είναι πολύ βασικό να μυήσουμε από τις πρώτες μέρες της νέας σχολικής χρονιάς το παιδί μας σε ένα πρόγραμμα που θα οργανώσουμε μαζί του, λαμβάνοντας υπόψη και τους δικούς του ρυθμούς. Αν επιτύχουμε να γίνει αυτό το πρόγραμμα σεβαστό από το παιδί και να το ακολουθεί καθημερινά, τότε θα έχουμε συμβάλλει ώστε η “επιχείρηση διάβασμα” να έχει στεφθεί ήδη με επιτυχία!
Πώς να βοηθήσω το παιδί μου στο διάβασμα; Καλλιεργώντας του την ανάγκη για πρόγραμμα!
Ας δούμε γιατί είναι τόσο σημαντικό το πρόγραμμα για να τεθούν τα θεμέλια μιας σωστής και αποδοτικής μελέτης αλλά και για την ενίσχυση της αυτονομίας του μαθητή.
1. Το πρόγραμμα περιορίζει στο ελάχιστο τους “πολέμους” εξουσίας και τη σύγκρουση… δυνάμεων ανάμεσα σε μικρούς και μεγάλους. Τα παιδιά δεν νιώθουν ότι κάποιος θέλει να τους ασκεί συνεχώς έλεγχο ή να κάνει το αφεντικό αφού γνωρίζουν “πως κάτι πρέπει να γίνει μια συγκεκριμένη στιγμή της ημέρας”. Δεν είναι δηλαδή ο μπαμπάς ή η μαμά που το επιβάλλει αλλά οι συνθήκες, και καλύτερα, η συμφωνία που έχει προηγηθεί από όλους και εξυπηρετεί εξίσου όλα τα μέλη της οικογένειας.
2. Ένας πρακτικός τρόπος για να διαμορφώσουμε καθημερινές συνήθειες είναι να χρησιμοποιούμε τη λογική του “όταν/τότε” ή του “πρώτα/και μετά”. Για παράδειγμα: “όταν ολοκληρώσεις τη μελέτη σου, τότε μπορείς να παίξεις με τα λέγκο όση ώρα θέλεις” ή “πρώτα θα τελειώσεις με την τακτοποίηση των βιβλίων και των εργασιών σου στην τσάντα και μετά μπορείς να δεις τηλεόραση”. Ο τρόπος αυτός δεν αποκλείει αλλά βάζει τα πράγματα σε μια λογική διαδοχή που στόχος είναι σταδιακά να λειτουργεί αυτόματα στο παιδί σαν μια εσωτερικευμένη διαδικασία. Ακόμα και σαν προσωπική του ανάγκη.
3. Όταν τα παιδιά γνωρίζουν τι έπεται, αυτό τα βοηθάει να έχουν μια αίσθηση ελέγχου της κατάστασης και τα ωθεί να είναι λιγότερο αντιδραστικά, πιο συνεργατικά και πιο ανεξάρτητα. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι γονείς δεν θα χρειαστεί κάποιες φορές να υπενθυμίσουν κάποια στάδια του προγράμματος ή να προειδοποιήσουν για την επόμενη δραστηριότητα δίνοντας για παράδειγμα κάποια μικρή προθεσμία. Όλα αυτά όμως εντάσσονται πάνω στην κοινή συμφωνία μικρών και μεγάλων, με αποτέλεσμα τα παιδιά να νιώθουν και τα ίδια την ανάγκη να τα τηρήσουν.
4. Η καθημερινή τήρηση ενός προγράμματος ενισχύει την αυτοπεποίθηση στα παιδιά καθώς τα ίδια νιώθουν υπεύθυνα για τις δραστηριότητές τους. Τα παιδιά εισπράττουν ότι οι γονείς τους τα αντιμετωπίζουν σαν υπεύθυνες προσωπικότητες ικανές να ολοκληρώσουν μια ανειλημμένη υποχρέωση στον χρόνο που έχουν ορίσει κι αυτό συμβάλει στο χτίσιμο μιας θετικής αυτοεικόνας και στην τελική αυτονόμησή τους. Ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι κάποιες φορές μπορεί να χρειαστεί να πάνε στο σχολείο με μια άσκηση λιγότερη ή ένα βιβλίο λιγότερο. Το μάθημα που θα πάρουν από την αθέτηση μιας υποχρέωσης τους απέναντι στην τάξη θα είναι πιο πολύτιμο από το να βάλετε εσείς το βιβλίο στην τσάντα ή να κάνετε την άσκηση στη θέση τους.
5. Τα παιδιά μαθαίνουν τις εναλλαγές και πως οι ξέγνοιαστες στιγμές διαδέχονται τις υποχρεώσεις. Έτσι έχουν κάτι ευχάριστο να περιμένουν. Αν γνωρίζουν για παράδειγμα πως πρέπει να κάνουν το διάβασμά τους το μεσημέρι και πως μετά έχουν το απόγευμα για παιχνίδι ή κάποια άλλη ευχάριστη δραστηριότητα, επενδύουν στη μελέτη με μεγαλύτερη πειθαρχία και διαμαρτύρονται λιγότερο. Όταν δεν υπάρχει πρόγραμμα όμως και τα παιδιά ξέρουν ότι θα διαβάσουν κάποια στιγμή μέσα στην ημέρα έχουν συνεχώς άγχος γιατί μέσα τους αισθάνονται ότι βρίσκονται συνεχώς σε εκκρεμότητα. Αποτέλεσμα; Ένας μαραθώνιος χάους που προκαλεί εκνευρισμό στα παιδιά ακόμα και κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού ενώ την ώρα του διαβάσματος αδυνατούν να συγκεντρωθούν.
6. Το πρόγραμμα βοηθάει να υπάρχει στην οικογένεια συνοχή και να μην γεννιούνται συνεχώς παράλογες απαιτήσεις στα μέλη της. Όταν όλα είναι μια μάχη για το ποιος θα επικρατήσει και ποιος θα πει την τελευταία κουβέντα, οι γονείς συνεχώς διαπραγματεύονται, αναπροσαρμόζουν τους κανόνες και αλλάζουν τις προσδοκίες που έχουν από τα παιδιά. Τα παιδιά έτσι αποπροσανατολίζονται και η καθημερινότητά τους στερείται πυξίδας.
7. Το διάβασμα είναι και θέμα ψυχολογίας. Για να νιώθει ένα παιδί συναισθηματικά και ψυχικά διαθέσιμο να αφιερώσει τον χρόνο του στη μελέτη, πρέπει να αισθάνεται ασφάλεια κι εμπιστοσύνη. Κι αυτές τις δύο αξίες τις γεννά μια καθημερινή ρουτίνα στην οικογένεια που θα περιλαμβάνει και τη μελέτη του σε συγκεκριμένο πλαίσιο.
Στη Nannuka θα βρείτε παιδαγωγούς με αξιολογήσεις, ειδικούς παιδαγωγούς και βοηθούς μελέτης με συστάσεις για να δώσουν στους μαθητές τις σωστές βάσεις μελέτης πάνω στις οποίες τα παιδιά θα χτίσουν την αυτονομία τους.
Η μελέτη των μαθητών στο σπίτι αποτελεί έναν πολύ σημαντικό παράγοντα για τη μόρφωση τους και αυτό είναι κάτι που το έχουν αντιληφθεί οι περισσότεροι γονείς. Πρώτα – πρώτα, αποτελεί μια γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ οικογένειας και σχολείου, αφού παρέχει την ευκαιρία στους γονείς και κηδεμόνες να επικοινωνούν με τα παιδιά του και να μαθαίνουν μέσω αυτών τι γίνεται στο σχολείο. Ο σκοπός της μελέτης στο σπίτι περιλαμβάνει την εμπέδωση των γνώσεων και δεξιοτήτων που αποκτήθηκαν στην τάξη, τη χρήση διαφόρων πηγών για την αναζήτηση και εύρεση πληροφοριών, αλλά και την ανάπτυξη δεξιοτήτων που σχετίζονται με τη σωστή διαχείριση του χρόνου των παιδιών και την ταυτόχρονη ανάπτυξη από αυτά ενός αισθήματος ανεξαρτησίας και ευθύνης. Η κατανόηση του παραπάνω σκοπού από τους γονείς αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή μελέτη των παιδιών, αποφεύγοντας τακτικές όπως τον εξαναγκασμό των παιδιών να μελετήσουν, το να κάνουν οι γονείς τις εργασίες των παιδιών αντί γι αυτά, κ.λπ. Από την άλλη πλευρά, η παροχή συγκεκριμένων κινήτρων από τους γονείς στα παιδιά, όπως π.χ. η επιβράβευση με ενθαρρυντικά λόγια, μια έξοδος για σινεμά ή παγωτό, τα οποία θα σχετίζονται με συγκεκριμένους στόχους για τα παιδιά, μπορούν να συντελέσουν σημαντικά στη βελτίωση των αποτελεσμάτων της μελέτης στο σπίτι.