Στα πλαίσια της συμμετοχής μας στο 6ο Παιδικό & Εφηβικό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας, είχαμε την τιμή η μια από τις δραστηριότητές μας να διεξαχθεί από την Χριστίνα Σαρρή, παρέα με την Λούνα, τον σκύλο οδηγό της. Η Χριστίνα Σαρρή, ομιλήτρια και blogger για θέματα τυφλότητας, τελειόφοιτη ψυχολογίας και συγγραφέας βρέθηκε στο Φεστιβάλ με την αχώριστη φίλη της, ένα ξανθό λαμπραντόρ που είναι εκπαιδευμένο και πιστοποιημένο ως σκύλος οδηγός τυφλών. Εκεί λοιπόν, είχαμε την ευκαιρία να τις γνωρίσουμε και να συζητήσουμε για την τυφλότητα και τους σκύλους οδηγούς.
Τελικά, γιατί η Αθήνα είναι προτιμότερη για έναν τυφλό σε αντίθεση με την επαρχία; Αυτά και άλλα ερωτήματα, θα μας απαντηθούν παρακάτω!
Η Χριστίνα ξεκινά, λέγοντας πως η εξοικείωση απέναντι στα άτομα με αναπηρίες είναι σημαντικότερη από την ευαισθητοποίηση. Καθώς, πρέπει να ξέρουμε πώς να φερθούμε όταν για παράδειγμα βλέπουμε έναν σκύλο με γιλέκο, πώς μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε μαζί του; – Οφείλουμε να ξέρουμε πως όταν ο σκύλος οδηγός φοράει το γιλέκο του, δεν επιτρέπεται καμία αλληλεπίδραση μαζί του. Η πρώτη μας κίνηση, πρέπει να αφορά τον τυφλό, να τον ρωτήσουμε σχετικά με τον σκύλο, αν για παράδειγμα μπορούμε να αλληλεπιδράσουμε μαζί του.
Γιατί δεν αλληλεπιδρώ με τον σκύλο οδηγό;
Αρχικά, ο σκύλος οδηγός δεν είναι βίαιος. Ο βασικός λόγος που αποφεύγουμε κάθε αλληλεπίδραση μαζί του είναι καθώς εκείνη την ώρα εργάζεται. Είναι προσηλωμένος στον τυφλό που τον συνοδεύει και τις ανάγκες του. Επομένως, ούτε του μιλάμε, ούτε τον ταΐζουμε, ούτε τον χαϊδεύουμε. Σε περίπτωση που έχουμε κάποιο άλλο κατοικίδιο, το απομακρύνουμε από κοντά του. Η μη ύπαρξη βλεμματικής επαφής είναι επίσης απαραίτητη.
Πότε μπορεί ένας τυφλός να έχει σκύλο οδηγό;
- Να είναι άνω των 18 ετών
- Να έχει ολική απώλεια όρασης
- Να γνωρίζει άριστη κινητικότητα με λευκό μπαστούνι
- Να είναι αυτόνομος (όχι να ζει μόνος, αλλά να μην αφήνει την φροντίδα του σκύλου σε άλλο άτομο)
Πότε ξεκινά την εκπαίδευσή του ο σκύλος οδηγός;
Ξεκινά όταν είναι τριών μηνών. Αρχικά, πηγαίνει σε μια ανάδοχη οικογένεια, η οποία για ένα χρόνο αναλαμβάνει την κοινωνικοποίησή του, σε συνεργασία με τον εκπαιδευτή. Μετά τον έναν χρόνο, ο σκύλος ξεκινά την εκπαίδευσή του με το γιλέκο. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του, μαθαίνει να αποφεύγει εμπόδια, μαθαίνει να εντοπίζει σημεία (πόρτες, σκάλες), μαθαίνει να κάνει έξυπνη ανυπακοή, δηλαδή να μην υπακούει σε εντολές που κρίνει ότι είναι λάθος. Το τελευταίο βήμα της εκπαίδευσης αφορά την εύρεση λύσεων, όταν ο τυφλός δε ξέρει τι εντολή να δώσει. Στα δυόμιση χρόνια εκπαίδευσης ο σκύλος είναι έτοιμος να παραδοθεί, να γίνει το ταίριασμα με τον τυφλό.
Ο σκύλος επιλέγει τον τυφλό ή το αντίστροφο;
Ο εκπαιδευτής, παίρνοντας τις αιτήσεις των τυφλών, που περιλαμβάνουν ορισμένα χαρακτηριστικά τους, εντοπίζει αν ο χαρακτήρας του σκύλου μπορεί να ταιριάξει με τον χαρακτήρα του τυφλού. Εξίσου σημαντικά και τα σωματικά χαρακτηριστικά. Ένας μεγαλόσωμος σκύλος ταιριάζει καλύτερα σε έναν μεγαλόσωμο άνθρωπο. Η ταχύτητα βαδίσματος του τυφλού, επίσης αποτελεί έναν παράγοντα επιλογής του κατάλληλου σκύλου οδηγού. Εάν ένας σκύλος, ταιριάζει με περισσότερους από έναν τυφλούς, τους φέρνουμε όλους σε επαφή και διαλέγει ο σκύλος τον κατάλληλο.
Ποιες ράτσες σκύλων προτιμώνται για σκύλοι οδηγοί;
Στην Ελλάδα προτιμώνται τα λαμπραντόρ και τα γκόλντεν ρετρίβερ, γιατί είναι πολύ φιλικά και εκπαιδεύονται πολύ εύκολα με τροφή. Επίσης, δεν έχουν την επιθετικότητα στο DNA τους. Στο εξωτερικό, χρησιμοποιούνται και οι γερμανικοί ποιμενικοί συνήθως σε συνδυασμό με λαμπραντόρ. Στην Ελλάδα, ωστόσο, δεν έχουμε επιχειρήσει να εκπαιδεύσουμε γερμανικούς ποιμενικούς, γιατί κυρίως η κοινωνία νομίζει ότι είναι επιθετικοί.
H Aθήνα είναι πιο φιλική για έναν τυφλό σε σχέση με την επαρχία;
Έχοντας ζήσει και στην επαρχία και έχοντας εκπαιδευτεί στην Αθήνα, αν χρειαζόταν να επιλέξω θα επέλεγα την Αθήνα. Στην Αθήνα υπάρχουν περιοχές που θα βρεις πεζοδρόμια, στην επαρχία είναι δυσκολότερο να κινηθείς. Στην επαρχία θα συναντήσεις επίσης, περισσότερα αδέσποτα, ο κόσμος δεν γνωρίζει για θέματα περί τυφλότητας. Τα μεγάλα αστικά κέντρα προσφέρουν στους τυφλούς περισσότερες ευκαιρίες τόσο στον τομέα της εργασίας, όσο και της εκπαίδευσης.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους τυφλούς;
Ο κόσμος που δεν είναι εξοικειωμένος. Από εκεί πηγάζουν όλα, το πώς θα σε αντιμετωπίσουν, πώς θα σου μιλήσουν.
Πώς μπορούμε να ενημερωθούμε για τους σκύλους οδηγούς;
Αρχικά, να έρθουμε σε επαφή με το κέντρο σκύλοι οδηγοί Ελλάδος, μπορεί κάποιος να μάθει πληροφορίες, αν θέλει να γίνει ανάδοχος. Για εκπαιδευτικούς ή οικογένειες, υπάρχει επίσης και το πρόγραμμα ”αγαπάμε σκύλους οδηγούς”, που μπορεί να ενημερώσει τα παιδιά για τον θεσμό των σκύλων οδηγών. Πέρα από σχολεία, μπορεί επίσης το πρόγραμμα να λάβει χώρα και σε εταιρίες.
Πράγματα που καλό είναι να θυμόμαστε!
- Όσο ο σκύλος οδηγός φοράει το γιλέκο δεν τον αποσυντονίζουμε
- Βάσει του νόμου 3868/2010 ο σκύλος οδηγός επιτρέπεται να μπαίνει παντού, είναι σκύλος εργασίας και όχι κατοικίδιο.
Στο παρακάτω βίντεο, μπορείτε να δείτε τη συνέντευξη:
