Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί ομάδα μεταβολικών παθήσεων που χαρακτηρίζονται από υπεργλυκαιμία συνέπεια διαταραχών στην έκκριση ινσουλίνης, στη δράση της ή και στα δύο. Η χρόνια υπεργλυκαιμία στον Σακχαρώδη διαβήτη σχετίζεται με την πρόκληση μακροχρόνιων βλαβών, δυσλειτουργίας ή ανεπάρκειας διάφορων οργάνων και ιδιαιτέρως των οφθαλμών, των νεφρών, των νεύρων, της καρδιάς και των αγγείων. Παρακάτω θα αναφερθούμε στους τύπους διαβήτη, στα συμπτώματα και στις απαγορευμένες τροφές για το ζάχαρο.
Τύποι διαβήτη
- Οι κύριοι τύποι Σακχαρώδη διαβήτη είναι ο διαβήτης τύπου 1 ή ινσουλινοεξαρτώμενος
- Ο διαβήτης τύπου 2 ή μη ινσουλινοεξαρτώμενος και ο διαβήτης κύησης
Συμπτώματα διαβήτη
Τύπου 1
- Πολυουρία
- πολυδιψία
- απώλεια βάρους παρά την αυξημένη όρεξη και πρόσληψη τροφής
Ο διαβήτης τύπου 2 μπορεί να είναι ασυμπτωματικός για μήνες έως και έτη και κατά την διάγνωση να υπάρχουν ήδη επιπλοκές από τα μικρά ή τα μεγάλα αγγεία.
Διάγνωση διαβήτη
Για την διάγνωση του Σακχαρώδη διαβήτη ακολουθείτε μια σειρά από κλινικές /εργαστηριακές μετρήσεις ανάλογα τα συμπτώματα, την ηλικία, το φύλο και την κατάσταση του εξεταζόμενου.
Οι μετρήσεις περιλαμβάνουν
- Την μέτρηση τυχαίου δείγματος γλυκόζης
- Την μέτρηση γλυκόζης νηστείας
- Την δοκιμασία ανοχής γλυκόζης
- Την εξέταση ούρων για την περιεκτικότητα γλυκόζης
- Την εξέταση ούρων για κετονοσώματα
- Την μέτρηση γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης
- Την μέτρηση ινσουλίνης πλάσματος
- Την μέτρηση c- Πεπτιδίου
Βασικές διατροφικές οδηγίες για διαβητικούς
- Το σύνολο της ημερήσιας τροφής πρέπει να μοιράζεται σε τρία κυρίως γεύματα και τρία σνακ.
- Μείωση ποσότητας ψωμιού, πατάτας, ρυζιού
- Προσοχή στη κατανάλωση φρούτων, κρέατος και γαλακτοκομικών. Παίζει σημαντικό ρόλο ο συνδιασμός και ο τρόπος που τα καταναλώνουμε . Σε καμία περίπτωση δεν αφαιρούμε ομάδες τροφίμων από το διατροφολόγιο μας μαθαίνουμε όμως πως πρέπει να τα τις καταναλώνουμε, πότε και πόσο.
- Μείωση αλατιού
- Άσκηση
- Έλεγχος άγχους
Απαγορευμένες τροφές για το ζάχαρο
- Υπερ-επεξεργασμένες τροφές
- Μπισκότα
- Κρουασάν
- Αρτοσκευάσματα
- Αλκοόλ
- Γλυκά πλούσια σε θερμίδες και ζάχαρη
- Τηγανιτά φαγητά
- Πατατάκια
- Κρακεράκια
- Λιπαρά σνακ χωρίς καμία διατροφική αξία
Προσοχή στη κρυμμένη ζάχαρη που βρίσκεται στα:
- Aναψυκτικά
- Καραμέλες
- Συσκευασμένα ψωμιά
- Αποξηραμένα φρούτα
- Μπάρες δημητριακών
Παρ’ ότι το ποσοστό εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 σε άτομα νεαρής ηλικίας αυξάνεται σημαντικά, η ηλικιακή ομάδα με το μεγαλύτερο ποσοστό εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 παραμένει η ηλικία 65-74.
Συστάσεις για τους ηλικιωμένους
Οι ηλικιωμένοι που είναι λειτουργικοί, είναι διανοητικά σταθεροί πρέπει να ακολουθούν σταθερά την θεραπευτική τους αγωγή, φαρμακευτική και διαιτολογική.
Οι γλυκαιμικοί στόχοι για τους ηλικιωμένους ασθενείς εξατομικεύονται σύμφωνα με τα συμπτώματα και στην συννοσηρότητα.
Κατά τον σχεδιασμό του προγράμματος λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες, οι προτεραιότητες και οι προσδοκίες του ασθενούς.
Ένα εξατομικευμένο θεραπευτικό πρόγραμμα σχετίζεται με την αυξημένη ικανοποίηση τους ασθενούς, μείωση επιπέδων άγχους, κατάθλιψης, βελτίωση φυσικής κατάστασης, βελτίωση διατροφικών συνηθειών.
Η ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα με αυτοέλεγχο (self-monitoring of blood glucose) συμβάλει στη πρόγνωση της νόσου, την ποιότητα ζωής και στην ελάττωση της θνησιμότητας .
Μεγάλη έμφαση πρέπει να δοθεί και στην ψυχική υγεία του ασθενή διότι τα αρνητικά συναισθήματα που συνοδεύουν την διάγνωση δημιουργούν επιπλέον επιπλοκές.
Επίσης έχει φανεί ότι οι ηλικιωμένοι που έχουν έχουν αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων ισχίου, ιδιαίτερα όταν λαμβάνουν ινσουλίνη. Μια μέτριας έντασης, αλλά τακτική σωματική δραστηριότητα και προσήλωση στη μεσογειακή διατροφή έδειξαν κάποια οφέλη για τη μείωση του κινδύνου πτώσεων και σωματικών βλαβών σε ασθενείς άνω των 75 ετών.
Τόσο οι ασθενείς όσο και οι φροντιστές πρέπει να εκπαιδεύονται στην πρόληψη, ανίχνευση και θεραπεία υπογλυκαιμικών επεισοδίων.
Όλα τα άτομα άνω των 65 ετών θα πρέπει να εξετάζονται τακτικά για τον διαβήτη.
Εστιάζοντας στον ηλικιωμένο που χρειάζεται βοήθεια:
- Παροχή βοήθειας με καταρτισμένο προσωπικό (γιατρούς, νοσηλευτές, διατροφολόγους, ψυχολόγους) με στόχο την προσαρμογή στις νέες συνθήκες που επιβάλει η θεραπεία
- Εντοπισμός ιδιαίτερων αναγκών σε τομείς όπως ο τρόπος λήψης τροφής και φαρμάκων
- Ενθάρρυνση για κοινωνικοποίηση
- Συζήτηση με τον ασθενή σχετικά με την ασθένεια
Το κάθε περιστατικό είναι διαφορετικό και το πλάνο θεραπείας σχεδιάζεται με βάση τις ανάγκες του!
