Πολλές φορές προσπαθούμε να καταλάβουμε τη γλώσσα του σώματος των παιδιών, όταν δεν είναι σε θέση να επικοινωνήσουν λεκτικά αυτό που αισθάνονται. Ας δούμε κάποιες βασικές συμπεριφορές, τι σημαίνει η κάθε μία και πώς μπορούμε να συνδεθούμε μ’ ένα παιδί που αντιδρά με τους ακόλουθους τρόπους:
Δεν σας κοιτάει στα μάτια
Τι σημαίνει: «Ντρέπομαι»
Στην ηλικία των 2 ετών περίπου το παιδί αναπτύσσει αυτοσυνείδητα συναισθήματα. Ένα από αυτά είναι η ντροπή. Δεν σας κοιτάει γιατί νιώθει ότι κάποια από τις συμπεριφορές του σας απογοήτευσε. Πώς μπορείτε να το βοηθήσετε λοιπόν; Δοκιμάζουμε, αρχικά, μικρές προτάσεις που εντοπίζουν τη λανθασμένη συμπεριφορά, όπως «δεν πετάμε τα παιχνίδια» ή «δεν σπρώχνουμε». Στη συνέχεια, προσφέρετε του τρόπο να διορθώσει αυτό που έκανε. Με αυτόν τον τρόπο του δείχνετε να καταλάβει πως όλοι κάνουμε λάθη αλλά πάντα μπορούμε να διορθώσουμε το λάθος μας με σωστό τρόπο.
Στο κρεβάτι του θέλει όλα τα αγαπημένα του κουκλάκια
Τι σημαίνει: «Φοβάμαι»
Η φαντασία των παιδιών σε όλες τις αναπτυξιακές τους φάσεις καλπάζει. Μπορεί να φαντάζονται διάφορα πλάσματα και τέρατα και να φοβούνται να κοιμηθούν χωρίς τα αγαπημένα τους παιχνίδια που τους προσφέρουν ασφάλεια. Δεν χρειάζεται να αγχωθείτε. Καλό θα είναι να μην ακολουθήσετε την τακτική «κοιτάζω στην ντουλάπα σου ή το κρεβάτι σου από κάτω μα δεν το βλέπω» γιατί τα παιδιά απλά πιστεύουν πως εσείς δεν μπορείτε να το δείτε, ενώ είναι εκεί! Δώστε επιλογή να πάρει 3 από τα αγαπημένα του κουκλάκια στο κρεβάτι του. Θα αισθανθεί μεγαλύτερη ασφάλεια.
Σηκώνει την μπλούζα του όταν γνωρίζει κάποιο καινούριο άτομο
Τι σημαίνει: «Αγχώνομαι»
Αρκετές φορές τα παιδιά όταν γνωρίζουν καινούρια πρόσωπα ή βρίσκονται σε νέο περιβάλλον σηκώνουν την μπλούζα τους ή δαγκώνουν την μπλούζα, ή γατζώνονται στα πόδια των γονιών τους. Ο μόνος λόγος που υπάρχει μια τέτοια αντίδραση είναι πως στρέφονται στους γονείς τους για να πάρουν, να μιμηθούν στοιχεία για το πώς θα συμπεριφερθούν. Εσείς στην περίπτωση αυτή θα χαμογελάσετε στο καινούριο πρόσωπο, θα απλώσετε το χέρι θα χαιρετήσετε σφίγγοντας γερά το παιδί σας. Με τον τρόπο αυτό θα περάσετε το μήνυμα πως το άτομο είναι φιλικό και το νέο περιβάλλον είναι ασφαλές.
Μεταμορφώνεται σε ένα «κακό» παιδί (πετάει πράγματα, φωνάζει, σπάει παιχνίδια)
Τι σημαίνει: «Είμαι κακόκεφος»
Στην αυτή την περίπτωση η συμπεριφορά δείχνει πως είναι μια απλή αντίδραση σε μια οποιαδήποτε κατάσταση. Με τον τρόπο αυτό θέλει να σας πει πως βαρέθηκε, κουράστηκε, χρειάζεται την προσοχή σας. Προσπαθήστε να καταλάβετε τι συμβαίνει και τι το απασχολεί ώστε να συμπεριφερθείτε ανάλογα. Αν βαριέται, δώστε του ένα άλλο παιχνίδι. Πηγαίνετε μια βόλτα. Μην ξεχνάτε πως τα παιδιά στην νηπιακή ηλικία προσπαθούν με κάθε τρόπο να σας τραβήξουν την προσοχή. Θα πρέπει να καταλάβουν πως με την λάθος συμπεριφορά δεν θα καταφέρουν το αποτέλεσμα που θέλουν. Από εσάς εξαρτάται ο τρόπος που θα διορθώσετε την συμπεριφορά αυτή. Μιλήστε του. Αν συνεχίσει, δώστε του 2 λεπτά να καθίσει μόνο του (όχι περισσότερο, δεν θα έχει νόημα τα παιδιά έχουν διαφορετική αντίληψη του χρόνου από έναν ενήλικα). Έτσι θα καταλάβει πως δεν μπορεί να έχει παρόμοιες συμπεριφορές για να τραβήξει την προσοχή σας.
Κουνάει συνεχώς ένα μέλος του σώματός του για να ζητήσει κάτι
Τι σημαίνει: «Το θέλω τώρα»
Μια από τις δυσκολότερες ικανότητες που κατακτά ένα παιδί είναι της υπομονής. Γεννιούνται ανυπόμονα λόγω του ενστίκτου της επιβίωσης αφού εξαρτώνται αποκλειστικά από τους γονείς. Όμως από εσάς, τους γονείς και τα οικεία πρόσωπα που περνούν χρόνο με το παιδί σας εξαρτάται να το «εκπαιδεύσετε» στην υπομονή. Η ικανότητα αυτή αναπτύσσεται μεταξύ 2 και 7 ετών.
Για παράδειγμα, σας ζητά να του δώσετε χυμό και δεν σταματάει μέχρι να το καταφέρει. Εξηγήστε του πως πρώτα θα τελειώσετε π.χ με το πλύσιμο των πιάτων, θα σκουπίσετε τα χέρια σας, θα ανοίξετε το ψυγείο και θα του βάλετε λίγο χυμό. Το παιδί συνειδητοποιεί έτσι τη σειρά των πραγμάτων που πρέπει να γίνουν και δεν νιώθει παραμελημένο.
Η Φωτεινή Β. είναι νηπιαγωγός. Αν επιθυμείτε να γνωρίσετε κι άλλες παιδαγωγούς, επισκεφτείτε τα προφίλ τους.
Διαβάστε επίσης: Γονείς και διαχείριση άγχους: 21 συνήθειες που κάνουν θαύματα!
Παιδί με αυτοπεποίθηση: 20 θετικές φράσεις που την καλλιεργούν!
Η “αποτυχία” ως ευκαιρία για το μεγάλωμα αυτόνομων παιδιών!
5 φράσεις που δεν πρέπει να λέμε στα παιδιά (+πώς να τους μιλήσουμε θετικά)!
Διαχείριση παιδικού θυμού: συμβουλές για γονείς και παιδαγωγούς.
