Τι είναι οι κρίσεις πανικού;
Οι κρίσεις πανικού είναι ένα ξαφνικό επεισόδιο, έντονου φόβου που προκαλεί σοβαρές σωματικές αντιδράσεις όταν δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος ή εμφανής αιτία. Συχνά, να είναι πολύ τρομακτικές. Όταν συμβαίνουν, μπορεί να νομίζει το άτομο ότι χάνει τον έλεγχο, ότι έχει καρδιακή προσβολή ή ακόμα και ότι πεθαίνει.
Αν και οι ίδιες οι κρίσεις πανικού δεν είναι απειλητικές για τη ζωή, μπορεί να είναι τρομακτικές και να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής του ατόμου.
Κρίσεις πανικού – συμπτώματα
Οι κρίσεις πανικού συνήθως ξεκινούν ξαφνικά, χωρίς προειδοποίηση. Μπορούν να χτυπήσουν ανά πάσα στιγμή, για παράδειγμα όταν το άτομο κοιμάται ή όταν το άτομο βρίσκεται σε μια επαγγελματική συνάντηση. Παρουσιάζεται περιστασιακά ή και μόνιμα ανάλογα την έγκαιρη θεραπεία τους.
Περιλαμβάνουν συνήθως μερικά από αυτά τα συμπτώματα:
- Αίσθηση επικείμενης καταστροφής ή κινδύνου
- Φόβος απώλειας ελέγχου ή θανάτου
- Γρήγορο, σφυροκοπημένο καρδιακό ρυθμό
- Τρέμουλο
- Δύσπνοια ή σφίξιμο στο λαιμό
- Κρυάδες
- Εξάψεις
- Ναυτία
- Κοιλιακές κράμπες
- Πόνος στο στήθος
- Πονοκέφαλο
- Ζάλη, ζαλάδα ή λιποθυμία
- Αίσθημα μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα
Ένα από τα χειρότερα πράγματα που μπορεί να νιώσει κάποιος είναι ο έντονος φόβος ότι θα πάθεις άλλη μια.
Πως κάνω διάγνωση για κρίσεις πανικού;
Οι κρίσεις πανικού έχουν πολλές παραλλαγές, αλλά τα συμπτώματα συνήθως κορυφώνονται μέσα σε λίγα λεπτά. Μπορεί το άτομο να νιώθει κουρασμένο και εξαντλημένο μετά την υποχώρηση μιας κρίσης πανικού.
Για να βοηθήσετε στον εντοπισμό μιας διάγνωσης, μπορεί να έχετε:
Εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο του θυρεοειδούς σας και άλλες πιθανές καταστάσεις και εξετάσεις στην καρδιά σας, όπως ηλεκτροκαρδιογράφημα επίσης μια ψυχολογική αξιολόγηση για να μιλήσετε για τα συμπτώματά σας, τους φόβους ή τις ανησυχίες σας, τις αγχωτικές καταστάσεις, τα προβλήματα σχέσεων, τις καταστάσεις που μπορεί να αποφεύγετε και το οικογενειακό ιστορικό.
Αντιμετώπιση και θεραπεία κρίσεων πανικού
Θεραπεία
Η θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της έντασης και της συχνότητας των κρίσεων πανικού σας και να βελτιώσει τη λειτουργία σας στην καθημερινή ζωή. Οι κύριες θεραπευτικές επιλογές είναι η ψυχοθεραπεία και τα φάρμακα. Μπορεί να συνιστάται ένας ή και οι δύο τύποι θεραπείας, ανάλογα με την προτίμησή σας, το ιστορικό σας, τη σοβαρότητα της διαταραχής πανικού σας.
Ψυχοθεραπεία
Η ψυχοθεραπεία, θεωρείται μια αποτελεσματική θεραπεία πρώτης επιλογής για τη διαταραχή πανικού. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τη διαταραχή πανικού και να μάθετε πώς να τις αντιμετωπίζετε.
Μια μορφή ψυχοθεραπείας που ονομάζεται γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία μπορεί να σας βοηθήσει να μάθετε, μέσα από τη δική σας εμπειρία, ότι τα συμπτώματα πανικού δεν είναι επικίνδυνα. Ο θεραπευτής σας θα σας βοηθήσει να αναδημιουργήσετε σταδιακά τα συμπτώματα μιας κρίσης πανικού με ασφαλή, επαναλαμβανόμενο τρόπο. Μόλις οι σωματικές αισθήσεις του πανικού δεν αισθάνονται πλέον απειλητικές, οι κρίσεις αρχίζουν να υποχωρούν. Η επιτυχής θεραπεία μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να ξεπεράσετε τους φόβους για καταστάσεις που έχετε αποφύγει λόγω κρίσεων πανικού.
Η εμφάνιση αποτελεσμάτων από τη θεραπεία μπορεί να πάρει χρόνο και προσπάθεια. Μπορεί να αρχίσετε να βλέπετε τα συμπτώματα της κρίσης πανικού να μειώνονται μέσα σε αρκετές εβδομάδες και συχνά τα συμπτώματα μειώνονται σημαντικά ή εξαφανίζονται μέσα σε αρκετούς μήνες. Μπορείτε να προγραμματίσετε περιστασιακές επισκέψεις συντήρησης για να διασφαλίσετε ότι οι κρίσεις πανικού σας παραμένουν υπό έλεγχο ή για την αντιμετώπιση των υποτροπών.
Που μπορώ να απευθυνθώ για κρίσεις πανικού;
Στα πλαίσια στήριξης του ατόμου που τις βιώνει μπορεί να απευθυνθεί σε ένα κατάλληλο και εξειδικευμένο ψυχοθεραπευτή. Πιο συγκεκριμένα η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία ένας τύπος ψυχοθεραπείας που υποστηρίζεται από έρευνα, χρησιμοποιείται συνήθως για τη θεραπεία της διαταραχής πανικού. Η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία διδάσκει το άτομο διαφορετικούς τρόπους σκέψης, συμπεριφοράς και αντίδρασης στα συναισθήματα που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια ή πριν από μια κρίση πανικού.
Πότε σταματούν οι κρίσεις πανικού;
Όπως προαναφέρθηκε οι κρίσεις πανικού δεν έχουν χρονική έναρξη αλλά ούτε και συγκεκριμένη χρονική λήξη. Η λήξη μίας κρίσης πανικού ποικίλλει από διάφορους παράγοντες. Αυτοί είναι, η έγκαιρη θεραπεία, η αλλαγή στον τρόπο ζωής του ατόμου καθώς και η υποστήριξη από τα κοντινά του άτομα.
Οι κρίσεις πανικού εκδηλώνονται και σε παιδιά;
Τα συμπτώματα εμφανίζονται απροειδοποίητα και ξαφνικά και σε παιδιά. Όταν παρατηρήσετε το παιδί να είναι φοβισμένο και αναστατωμένο, χωρίς να μπορεί να εξηγήσει τι αισθάνεται, είναι δείγμα πανικού. Ακόμα όταν παρουσιάζει ταχυπαλμία, εφίδρωση, εξάψεις, ρίγη, δυσκολία στην αναπνοή και αίσθημα πνιγμού, τότε πιθανόν να βιώνει μια κρίση πανικού. Κάποια παιδιά μπορεί να έχουν ναυτία ή ζάλη, αίσθημα λιποθυμίας, ξηροστομία, κουδούνισμα στα αυτιά, ανακάτεμα στο στομάχι και το πιο σύνηθες είναι το αίσθημα τρόμου ή φόβου ότι μπορεί να πεθάνουν.
Το χειρότερο συναίσθημα όμως είναι ο φόβος ότι μπορεί όλο αυτό που έζησαν να το ξανανιώσουν. Για το λόγο αυτό, τα άτομα με διαταραχή πανικού αρχίζουν να φοβούνται για μια ενδεχόμενη κρίση, παρά για συγκεκριμένα αντικείμενα ή γεγονότα. Όλο αυτό προκαλεί έναν φαύλο κύκλο “φόβου της κρίσης πανικού” και αυξάνει την πιθανότητα να επέλθει όντως μια νέα κρίση.
Πως μπορώ να μιλήσω στα παιδιά για τις κρίσεις πανικού;
Ως γονιός, είναι σημαντικό να εξηγήσετε στο παιδί σας ότι μια κρίση πανικού είναι ένα ξαφνικό αίσθημα έντονου φόβου και άγχους. Ενημερώστε τους ότι ενώ μπορεί να αισθάνονται τρομακτικά, είναι μια φυσική απάντηση στο στρες και ο τρόπος που το σώμα τους προσπαθεί να τα προστατεύσει.
Ένας ψυχολόγος ή σύμβουλος ψυχικής υγείας, μπορεί να σας βοηθήσει περαιτέρω με τις κρίσεις πανικού. Την αντιμετώπισή τους, αλλά και την αναγνώριση των συμπτωμάτων και των αιτιών.