Γονείς, πώς ο χρόνος μπροστά στις οθόνες βλάπτει τη σχέση με το παιδί;

Συχνά οι γονείς θέτουν πολλά ερωτήματα γύρω από το ζήτημα των οθονών, τους απασχολεί κυρίως πώς θα καταφέρουν να μειώσουν τον χρόνο που ξοδεύουν τα παιδιά τους στις οθόνες, σπάνια, όμως, αναλογίζονται και προβληματίζονται για τον χρόνο που ξοδεύουν οι ίδιοι μπροστά από τις οθόνες. Ας μη ξεχνάμε, πως οι γονείς αποτελούν το βασικό πρότυπο κάθε παιδιού. Πηγαίνοντας σε ένα πάρκο συχνά θα αντικρίσουμε την εξής εικόνα: Μαμάδες, αλλά και μπαμπάδες μπροστά από τις οθόνες των κινητών τους. Πόσο μπορεί να βλάψει αυτή η εικόνα τη σχέση με τα παιδιά άραγε; Θα μάθουμε παρακάτω.

Αποκτούν και οι γονείς εμμονή με την οθόνη ;

Τα Smartphones έχουν κατηγορηθεί για πολλά δεινά στην εποχή μας. Έχουν προκαλέσει αυτοκινητιστικά δυστυχήματα, η πολύωρη χρήση τους προκαλεί διαταραχές ύπνου, προβλήματα σχέσεων, ψυχική εξουθένωση, κοινωνική απομόνωση. Όπως σε καθετί νέο μέσο τεχνολογίας, υπάρχουν και οι θετικές και οι αρνητικές απογραφές. Παρόλα αυτά, οι αναδυόμενες έρευνες δείχνουν ότι ένα βασικό πρόβλημα παραμένει υποεκτιμημένο. Περιλαμβάνει την ανάπτυξη των παιδιών, αλλά δεν αφορά αποκλειστικά τα παιδιά. Περισσότερο από τα μικρά παιδιά που έχουν εμμονή με την οθόνη, θα πρέπει να ανησυχούμε για τους γονείς.

Περνούν οι νέες μητέρες περισσότερο χρόνο με τα παιδιά;

Ναι, οι γονείς έχουν πλέον περισσότερο χρόνο με τα παιδιά τους από ό, τι είχαν οι γονείς τις περασμένες δεκαετίες. Παρά τη δραματική αύξηση του ποσοστού των γυναικών στο εργατικό δυναμικό, οι μητέρες σήμερα περνούν εκπληκτικά περισσότερο χρόνο φροντίζοντας τα παιδιά τους από ό,τι οι μητέρες τη δεκαετία του 1960. Αλλά η δέσμευση μεταξύ γονέα και παιδιού είναι όλο και πιο χαμηλής ποιότητας. Οι γονείς είναι συνεχώς παρόντες στη ζωή των παιδιών τους σωματικά, αλλά είναι λιγότερο συναισθηματικά συντονισμένοι.

Πόσες ώρες περνούν τα σημερινά παιδιά μπροστά από μια οθόνη;

Τα σημερινά παιδιά προσχολικής ηλικίας περνούν περισσότερες από τέσσερις ώρες την ημέρα αντικρίζοντας μια οθόνη. Και, από το 1970, η μέση ηλικία έναρξης για τη χρήση οθόνης από τα παιδιά έχει αλλάξει από 4 χρόνια σε μόλις τέσσερις μήνες. Ο χρόνος που αφιερώνεται σε συσκευές είναι χρόνος που δεν αξιοποιείται ενεργά, εξερευνώντας τον κόσμο.

Ωστόσο, για όλη τη συζήτηση σχετικά με τον χρόνο που αφιερώνουν τα παιδιά σε μια οθόνη, λίγη προσοχή δίνεται στη χρήση της οθόνης από τους ίδιους τους γονείς, οι οποίοι τώρα υποφέρουν από αυτό που η ειδικός τεχνολογίας Linda Stone πριν από περισσότερα από 20 χρόνια ονόμασε «continuous partial attention». Αυτή η κατάσταση βλάπτει όχι μόνο τους γονείς, αλλά και  τα παιδιά.

Όσα παρατήρησαν ερευνητές στη Βοστώνη

Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, ερευνητές στη Βοστώνη παρατήρησαν κρυφά 55 φροντιστές να τρώνε με ένα ή περισσότερα παιδιά σε ταχυφαγεία. Οι 40 από τους 55 ενήλικες απορροφήθηκαν με τα τηλέφωνά τους, μερικοί αγνοώντας σχεδόν εξ ολοκλήρου τα παιδιά, πληκτρολογώντας ή σαρώνοντας στο διαδύκτιο. Όπως ήταν αναμενόμενο, πολλά από τα παιδιά άρχισαν να αποζητούν την προσοχή τους, συχνά αγνοήθηκαν.

Η περιστασιακή γονική απροσεξία είναι καταστροφική;

Η περιστασιακή γονική απροσεξία δεν είναι καταστροφική (και μπορεί ακόμη και να χτίσει ανθεκτικότητα), αλλά η χρόνια απόσπαση της προσοχής είναι. Η χρήση smartphone έχει συσχετιστεί με ένα γνωστό σημάδι εθισμού: Οι ενήλικες γίνονται ευερέθιστοι όταν διακόπτεται η χρήση του τηλεφώνου τους. Φαίνεται ότι έχουμε ”σκοντάψει” στο χειρότερο μοντέλο γονικής μέριμνας που μπορεί να φανταστεί κανείς – πάντα παρόντες σωματικά, εμποδίζοντας έτσι την αυτονομία των παιδιών, αλλά συναισθηματικά απόντες.

Τα μικρά παιδιά θα κάνουν πολλά για να τραβήξουν την προσοχή ενός αποστασιοποιημένου ενήλικα και αν δεν αλλάξουμε τη συμπεριφορά μας, θα προσπαθήσουν να το κάνουν εκείνα για εμάς. Πολύ πιθανό να δούμε πολύ περισσότερα ξεσπάσματα, καθώς τα σημερινά νήπια μεγαλώνουν. Αλλά τελικά, τα παιδιά μπορεί να παρατήσουν κάθε προσπάθεια επικοινωνίας, καθώς φτάνουν στην εφηβεία.  Ένας παιδικός εγκέφαλος χωρίς έναν πρόθυμο γονιό ως καθοδηγητή, αδυνατεί να αναπτυχθεί πλήρως.

Φυσικά, οι ενήλικες υποφέρουν επίσης από την τρέχουσα κατάσταση. Πολλοί έχουν χτίσει την καθημερινή τους ζωή γύρω από την  υπόθεση ότι μπορούν να είναι – πάντα εργαζόμενοι, πάντα γονείς, πάντα διαθέσιμοι στον σύζυγό τους και στους γονείς τους και σε οποιονδήποτε άλλο μπορεί να τους χρειαστεί. Λειτουργώντας κι εκείνοι κάπως ψηφιακά, οι άνθρωποι, όμως, δεν είμαστε φτιαγμένοι να λειτουργούμε με αυτό τον τρόπο. Εξισορροπούμε τις ανάγκες μας, αναζητάμε βοήθεια από ειδικούς. Οι γονείς θα πρέπει να δώσουν στον εαυτό τους την άδεια να υποχωρήσουν από την ασφυκτική πίεση να είναι όλα τα πράγματα για όλους. Το παιδί σας θα είναι καλά, όταν αποφασίσετε να αφήσετε κάτω το τηλέφωνό σας και να δώσετε την προσοχή σας σε αυτό.