Η διαφοροποιημένη διδασκαλία είναι μια σύγχρονη εκπαιδευτική προσέγγιση που προσαρμόζει τη διδασκαλία στις ανάγκες, τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντα κάθε μαθητή. Δεν υπάρχει “ένας σωστός τρόπος” μάθησης για όλους, και αυτό ακριβώς λαμβάνει υπόψη της η διαφοροποιημένη διδασκαλία.
Τι είναι η διαφοροποιημένη διδασκαλία;
Είναι μια πρακτική που βοηθά τους μαθητές να μαθαίνουν με τον δικό τους ρυθμό και με τρόπο που ταιριάζει στις δυνατότητές τους. Οι εκπαιδευτικοί δεν διδάσκουν με την ίδια μέθοδο όλους τους μαθητές, αλλά προσαρμόζουν το περιεχόμενο, τις δραστηριότητες και τις μεθόδους αξιολόγησης για να ανταποκριθούν στις διαφορετικές ανάγκες τους.
Διαφοροποιημένη διδασκαλία και συμπερίληψη
Η διαφοροποιημένη διδασκαλία συνδέεται άμεσα με τη συμπερίληψη, καθώς διασφαλίζει ότι κάθε μαθητής, ανεξαρτήτως δυνατοτήτων, μπορεί να συμμετέχει ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία.
Η συμπερίληψη στην εκπαίδευση σημαίνει ότι το σχολείο προσαρμόζεται στους μαθητές και όχι το αντίστροφο. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της διαφοροποίησης της διδασκαλίας, ώστε να ανταποκρίνεται στις μοναδικές ανάγκες κάθε μαθητή. Οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες επωφελούνται από εξατομικευμένες μεθόδους διδασκαλίας, οι οποίες τους επιτρέπουν να αφομοιώνουν τη γνώση με τρόπους που είναι πιο αποτελεσματικοί για αυτούς. Από την άλλη, οι χαρισματικοί μαθητές λαμβάνουν επιπλέον ερεθίσματα και προκλήσεις, ώστε να αναπτύξουν στο έπακρο τις δυνατότητές τους.
Αυτή η προσέγγιση ενισχύει την αυτοπεποίθηση των μαθητών, προάγει τη συνεργασία και συμβάλλει στη δημιουργία μιας τάξης όπου όλοι αισθάνονται αποδεκτοί. Επιπλέον, βοηθά στη μείωση των μαθησιακών ανισοτήτων, καθώς παρέχει ευκαιρίες για επιτυχία σε όλους τους μαθητές, ανεξάρτητα από τις ακαδημαϊκές τους δυνατότητες.
Εφαρμογή διαφοροποιημένης διδασκαλίας στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, η διαφοροποιημένη διδασκαλία εφαρμόζεται, αλλά όχι σε μεγάλο βαθμό. Σύμφωνα με έρευνες, η χώρα μας υπολείπεται σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες στην υιοθέτηση αυτής της προσέγγισης. Οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί δεν έχουν λάβει επαρκή εκπαίδευση πάνω σε αυτήν, με αποτέλεσμα η εφαρμογή της να είναι αποσπασματική.
Πώς μπορούν οι εκπαιδευτικοί να εφαρμόσουν τη διαφοροποιημένη διδασκαλία;
Υπάρχουν διάφορες στρατηγικές που μπορούν να ακολουθήσουν οι εκπαιδευτικοί:
Διαφορετικά μέσα διδασκαλίας: Χρήση βίντεο, οπτικού υλικού, ηχογραφημένων μαθημάτων και διαδραστικών δραστηριοτήτων.
Ευέλικτες ομάδες μαθητών: Διαμόρφωση ομάδων που αλλάζουν δυναμικά ανάλογα με το αντικείμενο και τις ανάγκες των μαθητών.
Ατομικοί μαθησιακοί στόχοι: Προσαρμογή των στόχων κάθε μαθητή, δίνοντας προκλήσεις σε αυτούς που μπορούν να ανταποκριθούν και στήριξη σε όσους χρειάζονται επιπλέον βοήθεια.
Πολλαπλοί τρόποι αξιολόγησης: Αντί για παραδοσιακά τεστ, οι μαθητές μπορούν να αξιολογούνται μέσω εργασιών, παρουσιάσεων ή ακόμα και μέσω διαδραστικών πρότζεκτ.
Διαφοροποίηση στο ρυθμό μάθησης: Επιτρέπεται στους μαθητές να προχωρούν με τον δικό τους ρυθμό, χωρίς να πιέζονται να συμβαδίσουν με τους υπόλοιπους.
Η διαφοροποιημένη διδασκαλία μπορεί να μεταμορφώσει το σχολικό περιβάλλον, κάνοντάς το πιο δίκαιο και αποτελεσματικό για όλους τους μαθητές. Παρότι στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμα σε αρχικά στάδια, η ενσωμάτωσή της στην εκπαιδευτική διαδικασία μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία ενός σχολείου όπου όλοι οι μαθητές έχουν ίσες ευκαιρίες να αναδείξουν τις δυνατότητές τους. Είναι στο χέρι των εκπαιδευτικών να υιοθετήσουν αυτήν την προσέγγιση και να διαμορφώσουν ένα πιο συμπεριληπτικό μέλλον στην εκπαίδευση.
