Εκτιμώμενος χρόνος ανάγνωσης: 7 λεπτά
Ζούμε στην εποχή της οθόνης. Πολλές φορές εμείς οι ίδιοι έχουμε δώσει το κινητό μας στα παιδιά μας για να τα αποσπάσουμε. Για να “κερδίσουμε” λίγα λεπτά ησυχίας, για να υλοποιήσουμε κάποιες από τις καθημερινές υποχρεώσεις μας. Ωστόσο, μια νέα μελέτη με περισσότερα από 7.000 βρέφη μιλάει για τα προβλήματα που η υπερβολική χρήση των κινητών μπορεί να προκαλέσει στα παιδιά μας.
Μελέτη για τις οθόνες και τα βρέφη
Σύμφωνα με τη μελέτη στο JAMA Pediatrics, τα βρέφη (0-2 ετών) που περνάνε από 1-4 ώρες την μέρα μπροστά σε οθόνες είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να πάσχουν από προβλήματα ανάπτυξης, ειδικά στις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και επικοινωνίας.
Ειδικοί λένε εδώ και χρόνια ότι οι γονείς θα πρέπει να περιορίζουν τον χρόνο μπροστά στις οθόνες. Και τώρα ξεκινάμε να βλέπουμε συγκεκριμένα δεδομένα για το αντίκτυπο της υπερβολικής έκθεσης μπροστά στις οθόνες.
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) δεν συνιστά χρήση οθονών για παιδιά κάτω των 2 ετών.
Σύμφωνα με την μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 7.097 παιδιά και οι μητέρες τους στο Tohoku Medical Megabank Project Birth and Three-Generation Cohort Study, στην Ιαπωνία (Ιούλιο 2013-Μάρτιο 2017). Οι ερευνητές εξέτασαν τον χρόνο που περνούσαν τα παιδιά στις οθόνες, κατά την ηλικία του 1 έτους. Αξιολόγησαν την απόδοσή τους σε κατηγορίες ανάπτυξης, όπως η επικοινωνία, η επιδεξιότητα, η προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη και οι δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων στις ηλικίες των 2 και 4 ετών, μέσω πληροφοριών που έδωσαν οι μητέρες.
Τα παιδιά που περνούσαν μέχρι και τέσσερις ώρες ημερησίως μπροστά σε οθόνες, είχαν τριπλά υψηλότερο κίνδυνο καθυστερήσεων στις δεξιότητες επικοινωνίας και επίλυσης προβλημάτων.
“Αυτή η μελέτη δείχνει σαφώς ότι όσο περισσότερο χρόνο περνάει ένα βρέφος μπροστά από μία οθόνη, τόσο περισσότερες δυσκολίες μπορεί να αντιμετωπίσει σε ορισμένους τομείς ανάπτυξης,” λέει ο Dr. Khan.
Το ζήτημα με τον χρόνο μπροστά στις οθόνες είναι ότι, πολλές φορές μας βοηθά στην καθημερινότητα ως μαμάδες, καθώς είναι ένα μέσο απασχόλησης για τα παιδιά, ενώ εμείς μαγειρεύουμε, καθαρίζουμε και κάνουμε ντους. Ωστόσο, οι ειδικοί διαφωνούν, επισημαίνοντας τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
“Τα παιδιά αναπτύσσουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες και τη δυνατότητά τους να επικοινωνούν με άλλους, συμπεριλαμβανομένων των γονέων τους και των αδελφών τους,” λέει ο Dr. Khan. “Μιλώντας με έναν γονέα, για παράδειγμα, παρατηρούν τις εκφράσεις του προσώπου και μαθαίνουν να ερμηνεύουν συναισθήματα και αντιδράσεις σε διάφορες κινήσεις και μεθόδους επικοινωνίας.”
Αυτή η ανταλλαγή πληροφοριών και συναισθημάτων πρόσωπο με πρόσωπο με τον γονέα, χάνεται στις περιπτώσεις που αφήνουμε το παιδί για ώρες μπροστά από μια οθόνη.
“Αν ένα επεισόδιο της αγαπημένης τους σειράς στο YouTube αντικαθιστά το παιχνίδι με τα τουβλάκια ή ένα παζλ, δεν υπάρχει δημιουργικότητα, κατανόηση των αντικειμενικών συνθηκών ή άλλων τύπων επίλυσης προβλημάτων,” λέει ο Dr. Roth. “Αυτή είναι η στιγμή που ο χρόνος οθόνης μπορεί να γίνει προβληματικός.”
Ο χρόνος οθόνης μπορεί να μειώσει το ενδιαφέρον του παιδιού για αυτούς τους τύπους παιχνιδιών.
Οι γρήγορες αλλαγές σκηνικού, τα φωτεινά χρώματα και ο συνεχής θόρυβος από τις οθόνες μπορεί να είναι υπερδιεγερτικοί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μειωθεί η ικανότητα του παιδιού να αντέχει σε δραστηριότητες με πιο αργούς ρυθμούς.
Ποιοτικός χρόνος οθόνης
Υπάρχει και η έννοια του “ποιοτικού χρόνου οθόνης”; Το 2016, η AAP αναφέρει ότι οι βιντεοκλήσεις είναι μια εξαίρεση. Ωστόσο, ορίστηκε ότι χρειάζεται η στήριξη των γονέων για τα βρέφη και τα νήπια για να κατανοήσουν τι βλέπουν.
Ναι, οι επαφές πρόσωπο με πρόσωπο με τα αγαπημένα πρόσωπα είναι ουσιαστικές. Είναι επίσης δύσκολο να υποθέσουμε ότι αυτό μπορεί να συμβεί όλη την ώρα. Ο χρόνος οθόνης δεν χρειάζεται απαραίτητα να καλύπτει το κενό αυτό.
Ο Dr. Ghassemi λέει ότι αντί για κινητά μπορούμε να προσφέρουμε μαλακά βιβλία με υφές, κουδουνίστρες και μπουκάλια. Έτσι, ενθαρρύνουμε πολλές αισθήσεις και βοηθάμε στις κινητικές δεξιότητες, όπως η λαβή.
Χρειάζεστε μια άλλη ιδέα; Τι λέτε να στείλετε το μωρό σας στο γυμναστήριο; (Φυσικά, όχι κυριολεκτικά.)
Δίνουμε παιχνίδια με ήχους, μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί μας να παίξει κατά το μαγείρεμα. Μπορούμε να βοηθήσουμε επίσης, με αυτό τον τρόπο στην οπτική ανάπτυξη, την κινητική ανάπτυξη. Ακόμη και την ανάπτυξη της γλώσσας και την ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας.
Ένα άλλο πράγμα που μπορείτε να δοκιμάσετε είναι να βάζουμε μουσική ή αφηγήσεις παραμυθιών.
Ο χρόνος που ξοδεύουμε από κοινού σε δραστηριότητες όπως να τραγουδάμε, να διαβάζουμε βιβλία ή να μιλάμε μαζί του είναι χρόνος ποιοτικός. Οι γονείς μπορούμε επίσης, να πάμε με τα παιδιά σε μουσεία, βιβλιοθήκες και πάρκα. Ώστε, να ενθαρρύνουμε την κοινωνική και σωματική ανάπτυξη.
“Δεν υπάρχει τίποτα λάθος με τον χρόνο οθόνης, αρκεί να υπάρχει ισορροπία μεταξύ χρόνου οθόνης και αλληλεπίδρασης πρόσωπο με πρόσωπο,” λέει ο Dr. Khan. Οι γονείς μπορούμε επίσης, να δίνουμε χρόνο, στα παιδιά και να τα βοηθήσουμε να ανακαλύψουν τον κόσμο γύρω τους, με παιχνίδια.
Χρήσιμες συμβουλές για τις οθόνες
- Περιορίζουμε τον Χρόνο Οθόνης: Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) συνιστά να μην υπάρχει χρόνος οθόνης για παιδιά κάτω των 2 ετών. Βάσει έρευνας, η υπερβολική χρήση οθονών μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη των παιδιών, ιδίως στην επίλυση προβλημάτων και δεξιοτήτων επικοινωνίας.
Τα βρέφη που περνούν από ένα έως τέσσερις ώρες καθημερινά μπροστά από οθόνες μπορεί να κινδυνεύουν με καθυστερήσεις στην ανάπτυξη. Ιδίως στις δεξιότητες επικοινωνίας και στην επίλυση προβλημάτων έως την ηλικία των 2 ετών. - Ποιότητα επικοινωνίας: Ο διάλογος και η επικοινωνία μεταξύ του παιδιού με τους γονείς και τους φροντιστές είναι ουσιώδης. Συνεπώς, και ιδιαίτερα σημαντική για την ανάπτυξη του παιδιού. Αυτό τους επιτρέπει να παρατηρούν τις εκφράσεις του προσώπου, να μάθουν να ερμηνεύουν συναισθήματα και να κατανοούν διάφορες μεθόδους επικοινωνίας.
- Ποιότητα: Αν και τα βρέφη δεν πρέπει να περνάνε χρόνο μπροστά σε οθόνες, υπάρχουν εξαιρέσεις. Η βιντεοκλήση με μέλη της οικογένειας Zoom ή FaceTime μπορεί να έχει θετική επίδραση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η καθοδήγηση από τους γονείς είναι σημαντική.
- Εναλλακτικές δραστηριότητες: Τα βρέφη χρειάζονται ερεθίσματα. Μέσα από δραστηριότητες, παιχνίδια, βιβλία, ενθαρρύνουμε τις αισθήσεις τους και βοηθάμε στην ανάπτυξη της όρασής τους. Μαλακά βιβλία, μπουκάλια αισθήσεων με πολύχρωμο περιεχόμενο μπορούν να είναι χρήσιμα.
- Αφήγηση και επικοινωνία: Καθημερινές δραστηριότητες όπως το μαγείρεμα αποτελούν ευκαιρίες για επικοινωνία και ανάπτυξη της επικοινωνίας. Μπορούμε να τους μιλάμε όσο μαγειρεύουμε, να περιγράφουμε τι κάνουμε, τι υλικά χρησιμοποιούμε. Έτσι θα τα ενσωματώσουμε σε ένα περιβάλλον πλούσιο σε λέξεις και ερεθίσματα.
- Ισορροπία και ρεαλισμός: Το κλειδί είναι να μην υπάρχει εξάρτηση και υπερβολική χρήση των οθονών.
