Τι ορίζεται ως παιδικό τραύμα;
Τραύμα είναι το αποτέλεσμα ενός γεγονότος η μιας σειράς από αυτά που εκθέτουν το παιδί σε συναισθήματα άγχους, φόβου, απειλής. Οτιδήποτε διαταράσσει την ασφάλεια, ή ακόμα και την απαιτούμενη προσοχή που χρειάζεται ένα παιδί είναι μια τραυματική εμπειρία. Το ψυχικό τραύμα δεν περιλαμβάνει μόνο τα γεγονότα ή το τι πραγματικά συνέβη αλλά και την υποκειμενική εμπειρία και την αντίληψη κάποιου γι’ αυτό που συνέβη. Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε τη λανθασμένη αντίληψη που υποστηρίζει ότι το παιδικό τραύμα αφορά μονάχα σωματική κακοποίηση ή κίνδυνο.
Πώς η παιδική κακοποίηση σχετίζεται με το παιδικό τραύμα;
Αν κανείς αναλογιστεί ότι μια τραυματική εμπειρία θα μπορούσε να είναι για παράδειγμα το ότι ο γονιός-φροντιστής είναι πολύ κουρασμένος και δεν έχει αρκετό χρόνο και ενέργεια για να είναι συναισθηματικά παρών για το παιδί ή δεν είναι σε θέση να αντέχει όλα τα συναισθήματα του παιδιού ακόμα και εκείνα που είναι πιο δύσκολα όπως ο θυμός, που μια φράση που συνηθίζεται είναι: τα καλά παιδάκια δε θυμώνουν, η οποία ουσιαστικά αποκόπτει το παιδί από ένα συναίσθημα. Αν λοιπόν, σκεφτούμε ότι αυτά ανήκουν σε τραυματικές εμπειρίες που ουσιαστικά αφήνουν το αποτύπωμα τους στο παιδί ως ενήλικα πλέον είναι εύκολο να καταλάβουμε τι συμβαίνει με την κακομεταχείριση που είναι μια ξεκάθαρα ακραία συμπεριφορά.
Το παιδικό τραύμα μπορεί να προκαλέσει ασθένειες;
Ναι, μπορεί να δημιουργήσει ψυχικές ασθένειες όπως διαταραχές προσωπικότητας, αγχώδεις διαταραχές, διατροφικές και διαταραχές σωματικών συμπτωμάτων. Ο οργανισμός κάνει τα πάντα για να επιβιώσει. Οι ασθένειες, οι διαταραχές και οι άμυνες είναι ο τρόπος που το σύστημά μας προσπαθεί να διαχειριστεί αυτά που έχουν τραυματίσει το άτομο.
Πώς ένας σύμβουλος ψυχικής υγείας/Ψυχοθεραπευτής μπορεί να επέμβει στην καταπολέμηση ενός παιδικού τραύματος;
Ας ξεκινήσουμε με το ότι ο σκοπός δεν είναι να το “καταπολεμήσουμε”. Το τραύμα και οι μηχανισμοί άμυνας που ο οργανισμός του καθενός δημιούργησε και χρησιμοποίησε για να επιβιώσει χρειάζονται την επικύρωση μας για τον ρόλο που επιτέλεσαν. Στην ψυχοθεραπεία δεν πολεμάμε τα πράγματα που μας δυσκολεύουν, αλλά τα βλέπουμε για πρώτη φορά με συμπόνια, τα αναβιώνουμε σε ένα ασφαλές πλαίσιο όπου μπορεί να γίνει μια συναισθηματικά διορθωτική εμπειρία.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς σχετικά με το παιδικό τραύμα;
Ότι τα παιδιά έχουν πολύ περισσότερο ανάγκη από συναισθηματική παρουσία των γονιών πάρα από υλικά αγαθά. Το να είσαι γονιός είναι μια πολύ απαιτητική ”δουλειά”! Και καταλαβαίνω πως έχουμε αγκιστρωθεί στην ιδέα πως το “ξύλο” ή η σεξουαλική κακοποίηση αποτελούν τραύμα. Όμως, διάφορες απλές καθημερινές στάσεις και συμπεριφορές τραυματίζουν τα παιδιά. Είναι ανάγκη να ενημερωνόμαστε για αυτά τα θέματα, αν θέλουμε να φέρουμε υγιείς ενήλικες σε αυτόν τον κόσμο.
Από την Νικολέτα Ορτουλίδου, σύμβουλο ψυχικής υγείας.
Στη Nannuka θα βρείτε τον δικό σας σύμβουλο ψυχικής υγείας, που θα σας υποστηρίξει, θα σας καθοδηγήσει και θα σας συμβουλεύσει σε κάθε πτυχή της ζωής σας. Βρείτε σήμερα τον δικό σας προσωπικό σύμβουλο ψυχικής υγείας.
