Τις τελευταίες δεκαετίες η παιδική παχυσαρκία παίρνει διαστάσεις επιδημίας τόσο στην χώρα μας όσο και σε πολλές χώρες του κόσμου. Η παχυσαρκία είναι μία από τις σημαντικότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας στις ανεπτυγμένες χώρες.
Παράγοντες που σχετίζονται με την εμφάνιση παιδικής παχυσαρκίας
- Παχυσαρκία γονέων
- Αυξημένο βάρος γέννησης(>4 kg υπάρχει 2,3 φορές πιθανότητα εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας)
- Ταχεία αύξηση βάρους στη βρεφική ηλικία
- Οι παράγοντες που σχετίζονται με την γρήγορη αύξηση βάρους στη βρεφική ηλικία είναι
- Σίτιση με υποκατάστατα μητρικού γάλατος αντί για θηλασμό
- Σίτιση με πρόγραμμα έναντι σίτισης κατ’ απαίτηση
- Εισαγωγή στερεών < 4 μηνών
- Η κατανάλωση πρόσθετων σακχάρων (που συνήθως βρίσκονται στις σκόνες , στα έτοιμα βρεφικά γεύματα)
Συμπεριφορές που σχετίζονται με αύξηση βάρους στη παιδική ηλικία
- Κατανάλωση αναψυκτικών με ή χωρίς ζάχαρη
- Κατανάλωση γευμάτων εκτός σπιτιού
- Μη κατανάλωση πρωινού
- Χαμηλή φυσική δραστηριότητα
- Μη συμμετοχή σε εξωσχολικές δραστηριότητες
- Πολλές ώρες μπροστά στη τηλεόραση ή παίζοντας βιντεοπαιχνίδια
- Διαφήμιση ανθυγιεινών τροφίμων
Η παχυσαρκία στην παιδική και την εφηβική ηλικία βάζει το παιδί σε κίνδυνο για ορισμένες παθολογικές καταστάσεις, ακόμα πριν γίνει ενήλικας.
Οι πιο σημαντικές συνέπειες για την υγεία των υπέρβαρων ή παχύσαρκων παιδιών, που συχνά δε γίνονται εμφανείς μέχρι την ενηλικίωση, περιλαμβάνουν:
- Καρδιαγγειακές παθήσεις
- Διαβήτη
- Μυοσκελετικές διαταραχές
- Ορισμένους τύπους καρκίνου
Ποιος ο επιπολασμός;
Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο επιπολασμός της παχυσαρκίας έχει αυξηθεί 8 φορές στο ηλικιακό εύρος των 5 – 19 χρόνων και έχει διπλασιαστεί στις ηλικίες 2 – 4 χρόνων τις τελευταίες 4 δεκαετίες. Όσον αφορά την Ελλάδα η παιδική παχυσαρκία (και στα δύο φύλα στις ηλικίες έως πέντε ετών), το ποσοστό εκτιμήθηκε για το 2020 στο 13,9%, σχεδόν διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (7,9%).
Συμβουλές για γονείς
- Μην ενθαρρύνεται τη δίαιτα αλλά σωστή διατροφή που περιέχει τροφές από όλες τις ομάδες τροφίμων και όχι συσκευασμένα και επεξεργασμένα τρόφιμα
- Μη σχολιάζεται το βάρος του παιδιού σας
- Μην σχολιάζεται το δικό σας βάρος
- Μην πειράζεται τους εφήβους για το σώμα τους
- Τρώτε οικογενειακά γεύματα σε ένα ήσυχο και αρμονικό περιβάλλον
- Στοχεύστε σε ισορροπημένη διατροφή και άσκηση
- Μη χρησιμοποιείτε την τροφή ως ανταμοιβή η τιμωρία .
- Να γίνεται ένα υγιές πρότυπο για το παιδί σας
- Ακολουθούμε μια μεσογειακή διατροφή
O χρυσός κανόνας στην παιδική διατροφή
Οι γονείς επιλέγουν:
- Το είδος των τροφών που θα υπάρχει στο σπίτι
- Τη συχνότητα της κατανάλωσης
- Τον τρόπο μαγειρέματος
- Την ώρα του οικογενειακού γεύματος
Τα παιδιά επιλέγουν:
- Αν θα φάνε
- Ποια από τις παρεχόμενες τροφές θα φάνε
- Με τι ρυθμό θα φάνε
Οι γονείς καλούνται να δώσουν την προσοχή που χρειάζεται στη σίτιση των παιδιών τους παίρνοντας πληροφορίες από ειδικούς , να δίνουν έμφαση στις τροφές που υπάρχουν στο κυλικείο του σχολείου ,να βρίσκουν τρόπους να καταναλώσει το παιδί τροφές που φαίνεται να μην του αρέσουν πχ όσπρια (χρησιμοποιώντας ωραία σερβίτσια ή «κρύβοντας» τα όσπρια μέσα σε σαλάτες κτλ.) να είναι υποστηρικτικοί εάν το παιδί χρειάζεται να χάσει βάρος βελτιώνοντας τις διατροφικές του συνήθειες και να ενημερώνονται για τις αρνητικές συνέπειες που έχει στην ανάπτυξη του παιδιού οργανικά αλλά και πνευματικά η κατανάλωση ακατάλληλων τροφών (πχ γαριδάκια, πατατάκια, χυμοί, συσκευασμένα γλυκά), αντικαθιστώντας τα με υγιεινές διατροφικές επιλογές.