Το μοντέλο Μοντεσσόρι έχει δύο θεμελιώδη στοιχεία: πρώτον, τα παιδιά και οι ενήλικες πρέπει να δεσμευτούν να οικοδομήσουν το δικό τους χαρακτήρα μέσα από την αλληλεπίδραση με το περιβάλλον τους. Δεύτερον, τα παιδιά, ειδικά εκείνα κάτω των έξι ετών, πρέπει να γνωρίσουν μια σημαντική πορεία πνευματικής ανάπτυξης. Με βάση τις δικές της παρατηρήσεις, η Μοντεσσόρι πίστευε ότι δίνοντας στα παιδιά την ελευθερία να επιλέγουν και να ενεργούν ελεύθερα μέσα σε ένα περιβάλλον που προετοιμάζεται σύμφωνα με το μοντέλο της, θα συνέβαλλε αυθόρμητα στη βέλτιστη ανάπτυξη.

Ένστικτο αυτοσυντήρησης
Στροφή στο περιβάλλον
Τάξη
Εξερεύνηση
Επικοινωνία
Χειρισμός Περιβάλλοντος
Ακρίβεια
Επανάληψη
Αυτοτελειότητα