Εκτιμώμενος χρόνος ανάγνωσης: 5 λεπτά
«Δεν θέλω να πάω σχολείο, σου λέω!» – με επιμονή, κλάματα, φωνές και ένταση. Εάν η παραπάνω φράση κάτι σας θυμίζει, καλώς ήρθατε στον κόσμο της σχολικής φοβίας ή άρνησης. Όσο κι αν ακούγεται εφιάλτης, στην πραγματικότητα πολλοί μικροί μαθητές έχουν νιώσει σχολική φοβία και έχει αποτελέσει στη ζωή τους ένα στάδιο μετάβασης για να αγαπήσουν τελικά το σχολείο και να γίνουν οι πιο πιστοί του φίλοι!
Ναι, είναι λογικό.
Κατ’ αρχάς, δεν ανησυχούμε και φοβόμαστε ότι είναι μια μόνιμη κατάσταση. Τα περισσότερα παιδάκια εκδηλώνουν σε κάποια στιγμή της ζωής τους σχολική φοβία, ιδιαίτερα σε μεταβατικές περιόδους. Ένα νέο μωρό στο σπίτι, ένα διαζύγιο, μία μετακόμιση, η απώλεια ενός αγαπημένου κατοικίδιου, όλα είναι παραδείγματα στρεσογόνων καταστάσεων για έναν μικρό μαθητή που δυσκολεύεται να δεχτεί τόσο πολλές αλλαγές στη ζωή του μαζεμένες. Ακόμα και για παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, η μετάβαση από το δημοτικό στο γυμνάσιο ή η αλλαγή σχολείου μπορούν να λειτουργήσουν ως ιδιαίτερα αγχωτικοί παράγοντες.
Η σημασία της σωστής επικοινωνίας
Τα περισσότερα παιδιά που αρνούνται να πάνε στο σχολείο κατακλύζονται από έντονο άγχος για την προσαρμογή σε ένα νέο περιβάλλον. Ποιοι θα είναι οι συμμαθητές τους; Θα έχουν καλό δάσκαλο φέτος; Θα τα καταφέρουν με τα δύσκολα μαθήματα της νέας τάξης; Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ότι το παιδί πράγματι βιώνει άγχος και φόβο για το σχολείο, ακόμα κι αν θεωρούμε τις αντιδράσεις του υπερβολικές. Είμαστε πάντα δίπλα του, το ενθαρρύνουμε να μας μιλήσει για ό,τι το ανησυχεί και το βοηθάμε να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του.
Φροντίζουμε για “ήπια” πρωινά
Το πρωινό ξύπνημα είναι δύσκολο για τους περισσότερους μεγάλους, πόσο μάλλον για τα παιδιά και, μάλιστα, για τα παιδιά που δεν πετάνε τη σκούφια τους για να πάνε σχολείο. Επενδύουμε, λοιπόν, σε όσο το δυνατόν πιο “ευχάριστα” πρωινά χωρίς εντάσεις… Επιδιώκουμε να ξυπνήσουμε πριν από τα παιδιά, να τα ξυπνήσουμε χωρίς το άγχος της τελευταίας στιγμής να τα προλάβουμε όλα, φτιάχνουμε το αγαπημένο τους πρωινό και ακούμε την αγαπημένη τους μουσική. Κυρίως, φροντίζουμε ώστε εμείς να έχουμε χαλαρή διάθεση για να μην “τσιμπήσουμε” στην πρώτη -και τη δεύτερη, πιθανώς και την… τρίτη- αφορμή που θα βρει το παιδί για να καθυστερήσει την έξοδό μας απ’ το σπίτι…
Και, που λες, εγώ τότε…
Πολλές φορές βοηθάει αν μοιραζόμαστε με το παιδί ιστορίες από τη δική μας παιδική ηλικία. Έτσι το πιτσιρίκι μας κατανοεί τα συναισθήματα άγχους ή φόβου που το κατακλύζουν, και νιώθει πως είναι κάτι φυσιολογικό.
*extra tip: Ιστορίες για το πώς γνωρίσαμε τον καλύτερο φίλο μας στο σχολείο, πόσο καλά είχαμε περάσει σε εκείνη τη σχολική εκδρομή ή με πόση αγάπη θυμόμαστε κάποιον από τους δασκάλους μας, μπορούν να βοηθήσουν τον μικρό μας μαθητή να δει τη νέα σχολική χρονιά με λίγο πιο φωτεινά χρώματα!
Η θετική πλευρά
Είναι πάντα χρήσιμο να τονίζουμε τα θετικά στοιχεία που φέρνει ο Σεπτέμβρης. «Θα ξαναδείς τους παλιούς σου συμμαθητές και φίλους», «θα μάθεις τόσο ωραία πράγματα, «τα απογεύματα θα κάνεις εκείνη την εξωσχολική δραστηριότητα που τόσο θες» είναι φράσεις που βοηθούν κάθε παιδί.
*extra tip: Συμπεριλαμβάνουμε το παιδί μας στον προγραμματισμό της σχολικής χρονιάς. Όταν ένα πιτσιρίκι νιώθει ότι έχει επιλογές, από το ποια τσάντα θα επιλέξει μέχρι το τι θα κάνει μόλις γυρνάει από το σχολείο, αισθάνεται ότι έχει τον έλεγχο της κατάστασης.
Τα σωστά λόγια
Καλό είναι να αποφεύγουμε εκφράσεις που δημιουργούν φόβο και ανησυχία, όπως «Τέρμα τα αστεία, τώρα τα κεφάλια μέσα», «Δεν έκανες καθόλου επανάληψη, να δούμε τώρα πώς θα τα καταφέρεις» ή «Επιτέλους, πρέπει να διορθώσεις τα γράμματά σου – τι θα πει η δασκάλα;». Το πιτσιρίκι μας ανησυχεί ήδη αρκετά για την επιστροφή στο σχολείο, ας μην το επιβαρύνουμε κι άλλο κάνοντάς το να πιστέψει ότι θα είμαστε χαρούμενοι μόνο εάν είναι άριστος μαθητής.
Το άγχος του αποχωρισμού
Κάθε αρχή και δύσκολη… Τα πρωτάκια ίσως δεν φοβούνται τόσο το σχολείο, αλλά τον αποχωρισμό τους από εμάς. Τα ενθαρρύνουμε λοιπόν να παίρνουν μαζί ένα αγαπημένο τους αντικείμενο που τους προσφέρει αίσθηση ασφάλειας και τους αφήνουμε τρυφερά ή αστεία σημειώματα με το κολατσιό τους.
Έξτρα δόσεις υποστήριξης!
Μιλάμε με τον δάσκαλο ή τη δασκάλα του μικρού μας, ακούμε τις συμβουλές που ίσως μας δώσει και δομούμε από κοινού ένα πλαίσιο υποστήριξης για το παιδί μας. Με την ίδια λογική, είμαστε σε συνεχή επαφή με την babysitter, παιδαγωγό ή δασκάλα που φροντίζει το παιδί μας μέχρι να επιστρέψουμε από τη δουλειά, αφού την έχουμε ενημερώσει για τις δυσκολίες προσαρμογής του και έχουμε αποφασίσει από κοινού πώς να στέκεται στο πλευρό του ενθαρρύνοντάς το…
