Η διδασκαλία της καλοσύνης στα παιδιά δεν είναι τόσο δύσκολη. Δείτε πώς — και γιατί — να το κάνετε. Oι περισσότεροι γονείς θα σας πουν ότι θέλουν το παιδί τους να είναι ευγενικό. Αλλά γιατί είναι τόσο σημαντική η ευγένεια; Και πόσο σημαντικές είναι οι συμβουλές καλοσύνης;
Η ευγένεια είναι μια απλοποιημένη εκδοχή της ενσυναίσθησης. Το παιδί λαμβάνει υπόψη το πώς μπορεί να αισθάνονται οι άλλοι και δεν ενεργεί αποκλειστικά για προσωπικό συμφέρον. Είναι σημαντικό να διδάξουμε την ευγένεια στα παιδιά, καθώς είναι μέρος της βάσης του τρόπου λειτουργίας τους στο περιβάλλον τους και στον κόσμο γενικότερα.
Πώς όμως μπορείτε να μάθετε στα παιδιά σας να είναι ευγενικά; Αρκεί να μιλάμε γι’ αυτό ή υπάρχουν περισσότερα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να αναθρέψουμε καλοσυνάτους ανθρώπους; Ας δούμε πώς μπορούμε να τα καταφέρουμε είτε ως γονείς και όχι μόνο, αλλά κι ως δάσκαλοι, babysitters και όσοι ασχολούνται με την ανατροφή των παιδιών.
Πώς εξηγείτε την καλοσύνη σε ένα παιδί;
Σε αντίθεση με τη σεξουαλική συζήτηση, η συζήτηση σχετικά με την καλοσύνη δεν είναι γενικά μια ιεροτελεστία. Ενώ οι γονείς και οι φροντιστές μπορούν (και πρέπει) να μιλούν στα παιδιά για το τι σημαίνει η ευγένεια και η καλοσύνη, τα παιδιά πρέπει να βιώνουν τακτικά καλοσύνη για να την αντιλαμβάνονται αληθινά.
Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα από τις δικές τους εμπειρίες, ιδιαίτερα τις εμπειρίες τους με τους γονείς και τους φροντιστές τους. Το να λάβουν οι ίδιοι την καλοσύνη με τη μορφή στοχαστικού, συναισθηματικού συντονισμού, ξεκινώντας από τη βρεφική ηλικία, τους βοηθά να κατανοήσουν και τι νιώθουν και ότι τα συναισθήματά τους μπορούν να φροντιστούν.
Τι είναι ο «συναισθηματικός συντονισμός»;
Ουσιαστικά, είναι η ενσυναίσθηση και το να είστε συμπονετικοί με το πώς νιώθει το παιδί, ιδιαίτερα όταν αισθάνεται ευάλωτο ή στενοχωρημένο. Ένα παράδειγμα αυτού είναι ένα παιδί που κλαίει μετά από πτώση. Η απάντηση «μην κλαις» αφήνει ένα παιδί να νιώθει μόνο του και πιθανώς να ντρέπεται. Μια αντανακλαστική απόκριση με υποστηρικτικό τόνο — όπως «α, έπεσες και πλήγωσες τον εαυτό σου, λυπάμαι»— βοηθά τα παιδιά να αισθάνονται ότι όλα τα συναισθήματά τους είναι ασφαλή και με τη σειρά τους θα τα κάνει να έχουν συμπονετικές αντιδράσεις σε άλλους ανθρώπους καθώς μεγαλώνουν. Να θυμάστε πως τα παιδιά ακούνε περίπου το 10% από αυτά που λέτε και απορροφούν το 90% από αυτά που κάνετε.
Να έχετε κατά νου, τα παιδιά εσωτερικεύουν τους γονείς τους. Έτσι, οι γονείς που έχουν ενσυναίσθηση, έχουν μάθει να ακούν και είναι γενικά ευγενικοί έχουν πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα να γεννήσουν αυτές τις ιδιότητες στα παιδιά τους.
Τα ακόλουθα χαρακτηριστικά είναι σημάδια καλοσύνης στα παιδιά:
Προσοχή.
Ενσυναίσθηση.
Υπομονή.
Αναστοχαστική σκέψη.
Αλτρουισμός.
Ακτιβισμός.
Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας, μπορεί να είναι πιο δύσκολο να αντιληφθείτε εάν ακούει τα μηνύματά σας. (Δεν υπάρχουν πάρα πολλοί 2χρονοι ακτιβιστές εκεί έξω.) Εάν η σκέψη του παιδιού σας αρχίζει να επεκτείνεται πέρα από τη νοοτροπία εμένα, δικό μου και μόνο εγώ — ακόμα κι αν είναι μόνο περιστασιακά — έχει εισέλθει στη σωστή κατεύθυνση.
Τα παιδιά εξακολουθούν να μαθαίνουν, να ρυθμίζουν τα συναισθήματά τους. Δεν είναι ρεαλιστικό αναπτυξιακά να περιμένουμε από τα παιδιά ηλικίας 6 ετών και κάτω να μοιράζονται πάντα τα παιχνίδια ή να μην έχουν έντονα συναισθήματα και ξεσπάσματα, αν δεν έχουν κάτι που θέλουν. Ωστόσο, μπορούμε να δούμε τα θεμέλια της καλοσύνης να ξεκινούν στα μικρά παιδιά με τον τρόπο που μπορεί να μας αγκαλιάσουν ή να μας φιλήσουν, να χαϊδέψουν απαλά ένα κατοικίδιο ή ακόμα και να σταματήσουν και να συμπονέσουν ένα άλλο παιδί που είναι αναστατωμένο.
Αν το παιδί σας παρατηρήσει ότι κάποιο άλλο άτομο έχει ένα συναίσθημα, βοηθήστε το να συνδέσει το συναίσθημα με τη συμπεριφορά του. Το να λέμε «α, κλαίει, πρέπει να αισθάνεται λυπημένος» είναι ένας τρόπος για να βοηθήσετε τα παιδιά να χτίσουν την επίγνωσή τους και επίσης να καταλάβουν ότι το να έχεις συναισθήματα είναι σύνηθες και φυσιολογικό για όλους τους ανθρώπους.
- Καθώς τα νήπια αναπτύσσονται, είναι πολύ εστιασμένα στον εαυτό τους και σε ό,τι είναι δικό τους. Αλλά, καθώς μαθαίνουν περισσότερα για την καλοσύνη, μπορούν να συμπεριλάβουν περισσότερο τους άλλους στη σκέψη τους. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό που πρέπει να προσέξουμε σε ένα παιδί. Θα αρχίσουν να σκέφτονται «να είναι στη θέση κάποιου άλλου».
Υπάρχει μια σειρά από προσωπικά και κοινωνικά οφέλη που προκύπτουν από το να είναι κάποιος ευγενικός.
Ο αλτρουισμός είναι μια ισχυρή δύναμη που όλοι οι γονείς πρέπει να αξιοποιήσουν. Τα παιδιά που επιδίδονται σε αλτρουιστικές συμπεριφορές βιώνουν τα εξής:
Μεγαλύτερη αίσθηση προσωπικής αξίας.
Αυξημένη αυτοεκτίμηση.
Κατανόηση της άδικης κοινωνικής και οικονομικής πολυπλοκότητας του κόσμου.
Με το να είναι αλτρουιστικά, τα παιδιά μαθαίνουν ότι γνήσια καλοσύνη σημαίνει να ξεπερνούν τις ανάγκες τους και να προσφέρουν χείρα βοηθείας σε αυτούς που είναι λιγότερο ”τυχεροί”.
Πώς να μάθετε στα παιδιά σας να είναι ευγενικά – συμβουλές καλοσύνης;
Αν και ο καλύτερος τρόπος για να μεγαλώσετε ευγενικούς ανθρώπους είναι να είστε οι ίδιοι, εδώ είναι μερικοί πρακτικοί τρόποι και συμβουλές καλοσύνης για να μεταδώσετε την καλοσύνη στα παιδιά:
Καλό θα ήταν να εργαστείτε στη ρύθμιση των συναισθημάτων σας.
Συχνά εκνευρίζεστε εύκολα; Θα πρέπει να εργαστείτε πάνω σε αυτό. Η ευγένεια συνδέεται με την ικανότητά μας να ρυθμίζουμε τα συναισθήματά μας. Αυτό, καθώς εξαρτάται από το να μπορούμε να έχουμε κατά νου την εμπειρία κάποιου άλλου, όχι μόνο τη δική μας. Αν δεν έχουμε κάνει τη δική μας δουλειά φροντίζοντας τα συναισθήματά μας, μπορεί να είναι δύσκολο να φροντίσουμε τα συναισθήματα άλλων.
Μπορείτε να ασχοληθείτε με μικρές πράξεις καλοσύνης.
Δεν χρειάζεται να είστε ο Δαλάι Λάμα για να διδάξετε καλοσύνη στα παιδιά σας. Μικρές πράξεις καλοσύνης μετράνε επίσης. Το να αφήνετε έναν ηλικιωμένο να πάει μπροστά σας σε μια μεγάλη ουρά στο κατάστημα. Να βάλετε τις δικές σας ανάγκες λίγο στο πλάι για να υποστηρίξετε έναν άλλον. Αυτοί είναι τρόποι για να προσφέρετε ζωντανές εμπειρίες και συμβουλές καλοσύνης μέσα από βιώματα απλά και καθημερινά.
Σημαντικό να είστε ευγενικοί οι ίδιοι πρωτίστως.
Τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από τη συμπεριφορά παρακολούθησης, οπότε αν δείχνετε καλοσύνη, ένα παιδί θα το καταλάβει και θα μιμηθεί τη συμπεριφορά αυτή. Διατηρείστε οπτική επαφή όταν συνομιλείτε με κάποιον και μην είστε στο τηλέφωνό σας. Πείτε ευχαριστώ στους ανθρώπους που εργάζονται στον κλάδο των υπηρεσιών που επισκέπτεστε. Συστηθείτε σε έναν νέο γείτονα και φέρτε του μια λιχουδιά — αυτές οι μικρές πράξεις είναι σημαντικές.
Μπορείτε να κάνετε σωστές επιλογές, διαβάζοντας τα σωστά βιβλία.
Να φροντίζετε η παιδική σας βιβλιοθήκη να είναι εφοδιασμένη με μυθιστορήματα και μη φανταστικά βιβλία που παρουσιάζουν χαρακτήρες από διαφορετικά υπόβαθρα, πολιτισμούς και περιστάσεις. Τα παιδιά ακούγοντας για διαφορετικές εμπειρίες, αρχίζουν να εκτιμούν και να αποκτούν ενσυναίσθηση για κάθε μοναδική ιστορία, ενώ αναγνωρίζουν τη δική τους συναισθηματική εμπειρία. Αυτά τα βιβλία ανοίγουν επίσης την πόρτα για σημαντικές συζητήσεις που οδηγούν σε αύξηση της μάθησης και των γνώσεων.
Σας προτείνουμε να προσέχετε τον εαυτό σας.
Μην δείχνετε απλώς καλοσύνη στους άλλους. ξέρετε πώς να είστε ευγενικοί και με τον εαυτό σας. Το να αφήνετε τα παιδιά σας να σας βλέπουν να φροντίζετε τον εαυτό σας βοηθάει ως ένα μοντέλο αυτοφροντίδας και συμπόνιας για τον εαυτό σας. Αυτό ξεκινά με στοχαστική αυτογνωσία με τη μορφή «Είχα μια δύσκολη μέρα στη δουλειά σήμερα, τι μπορώ να κάνω για να νιώσω καλύτερα;»
Ενεργή εμπλοκή και συμμετοχή.
Βοηθήστε το παιδί σας να εμπλακεί σε ευκαιρίες εθελοντισμού. Η υποστήριξη της ανακύκλωσης ή η συγκέντρωση χρημάτων για φιλανθρωπικές οργανώσεις. Κάπως έτσι θα μάθει πρακτικά την σημασία του να μοιράζεται, να βοηθά και να αποκτά εμπειρίες και συναισθήματα από την όλη διαδικασία.
Ας μην ξεχνάμε πως όλοι οφείλουμε να συμβάλλουμε ενεργά στη διαμόρφωση ηθικών αξιών των παιδιών, είτε ως παιδαγωγοί, δάσκαλοι, γονείς, φροντιστές. Στη Nannuka μπορείτε να βρείτε ανθρώπους όπως παιδαγωγούς, φροντιστές, διαθέτοντας ενσυναίσθηση, αγάπη για το αντικείμενό τους και μπορούν πραγματικά να ”φυτέψουν τους σπόρους” εκείνους της ευγένειας & της καλοσύνης στα παιδιά! Οι παραπάνω συμβουλές καλοσύνης σίγουρα θα φανούν χρήσιμες!
.
