Άνοια & Επίμονη επιστροφή στο σπίτι

Πολύ συχνά όταν ερχόμαστε σε επαφή με ηλικιωμένους ανθρώπους, είτε του οικείου περιβάλλοντός μας είτε όχι, αυτό που ακούμε είναι η έντονη επιθυμία τους να επιστρέψουν στο σπίτι τους. Το ακούμε συχνότερα από ηλικιωμένους που βρίσκονται στο στάδιο της άνοιας. Η αδυναμία των ανθρώπων αυτών να κατανοήσουν και να αντιληφθούν τον πραγματικό χώρο στον οποίο βρίσκονται, οφείλεται σαφώς στην άνοια. Όμως, η εμμονή τους για επιστροφή στο σπίτι τους, εμπεριέχει ένα άλλο, βαθύτερο θα λέγαμε, νόημα.

Πίσω από την φράση ‘’θέλω να γυρίσω στο σπίτι μου’’ κρύβονται συναισθήματα, ανασφάλειες, φόβοι των ανθρώπων αυτών. Τη δεδομένη στιγμή, όταν ακούμε την φράση αυτή να λέγεται, οφείλουμε να κατανοήσουμε πως ο ηλικιωμένος που έχουμε δίπλα μας, αισθάνεται άβολα και ανασφαλής. Ο ίδιος, αδυνατεί να εκφράσει αυτό που πραγματικά αισθάνεται, ενώ διαισθάνεται την πραγματική του ανάγκη.

Πραγματικές ανάγκες που κρύβονται πίσω από τη φράση ” θέλω να πάω στο σπίτι μου”.

Η πραγματική ανάγκη του ηλικιωμένου με άνοια, που επιδιώκει να την εκφράσει μέσω μιας φράσης, γενικής κι αόριστης, ενδέχεται να περιλαμβάνει την πείνα – δίψα. Την ανάγκη του να πάει τουαλέτα. Μπορεί να προσπαθεί να εκφράσει την σωματική του κατάσταση, εάν ζεσταίνεται ή αντίθετα κρυώνει, αν πονάει, αν αισθάνεται κουρασμένος. Ορισμένες φορές η πολυκοσμία μπορεί να δημιουργήσει στον ηλικιωμένο αίσθημα έντονου άγχους και να επιθυμεί την απομόνωση. Συναισθήματα όπως, ο φόβος, η ντροπή, η στεναχώρια, ο θυμός, η λύπη, μπορούν να εκφραστούν μέσω της φράσης ‘’θέλω να πάω σπίτι’’.  Ακόμη και η ανάγκη για μια αγκαλιά, μπορεί να εκφραστεί με αυτή την φράση.

Αυτό που αντιλαμβανόμαστε από τα παραπάνω είναι πως ο άνθρωπος με άνοια, προσπαθεί να βρει τον τρόπο με τον οποίο θα νιώσει ηρεμία, ασφάλεια, θα εισπράξει την αποδοχή, τη ζεστασιά, όπως θα συνέβαινε στο σπίτι του. Στην πραγματικότητα, το ‘’σπίτι’’ παίρνει μια άλλη μορφή, παίρνει την μορφή του ‘’ανθρώπου’’. Ανθρώπους χρειάζονται στην ουσία οι άνθρωποι με άνοια. Ανθρώπους δίπλα τους, που θα τους προσφέρουν την ζεστασιά, τη θαλπωρή, την αγάπη, το σεβασμό, θα τους ακούσουν, όσα μπορούσαν κάποτε να εκλάβουν άμεσα από το ‘’σπίτι’’ τους. Σπίτι μας είναι οι άνθρωποι μας άλλωστε!

Ορισμένες φορές, ενδεχομένως να αναφέρεται και σε πρόσωπα του παρελθόντος. Nα ανακαλεί μνήμες ανθρώπων που του προσέφεραν όλα αυτά που χρειάζεται τη στιγμή που επιζητεί την επιστροφή του στο σπίτι. Όπως για παράδειγμα, η μητέρα του. H γυναίκα εκείνη, που προσφέρει τη θαλπωρή και τη ζεστασιά που αναζητά ο κάθε άνθρωπος, σε κάθε στάδιο της ζωής του. Δυστυχώς, όταν η υπάρχει η απουσία του προσώπου που αναφέρεται, δεν μπορούμε να πράξουμε ικανοποιώντας την άμεση ανάγκη του ηλικιωμένου με άνοια.

Υπάρχουν ορισμένα κοινά βήματα, που μπορούν να βοηθήσουν στο να ηρεμήσουμε, να κάνουμε τον άνθρωπο με άνοια, να νιώσει καλύτερα.

Αρχικά, οφείλουμε να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας, με τον τόνο της φωνής μας, τις κινήσεις μας. Αν ο άνθρωπος είναι δεκτικός, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το άγγιγμα ως μια πολύ καλή λύση. Το άγγιγμά σας μπορεί να τον καθησυχάσει, να τον ηρεμήσει.

Κατανοήστε πως δεν σας κοροϊδεύει, όταν ζητά την επιστροφή του στο σπίτι, αλλά προσπαθεί να σας μεταφέρει αυτό που αισθάνεται την προκειμένη στιγμή. Άρα μην χρησιμοποιείτε επιχειρήματα όπως, ‘’Μα εδώ είναι το σπίτι σου’’ . Δεν έχουν κάποιο νόημα.

Η αποδοχή είναι το κλειδί. Μπορούμε να αποδεχτούμε το αίτημά του ως λογικό. Λέγοντας το πως ‘’Σε λίγο θα πάμε στο σπίτι σου, αφού τελειώσουμε κάποιες δουλειές’’, έτσι καθησυχάζεται και νιώθει πως τον σεβόμαστε και δείχνουμε ενσυναίσθηση!

Τέλος, για να κερδίσετε χρόνο και να δείτε τι είναι αυτό που πραγματικά φταίει, μπορείτε να στρέψετε την προσοχή του σε κάποια άλλη δραστηριότητά που απολαμβάνει να κάνει. Ένας περίπατος, ένας καφές, ένας χορός , μια ταινία. Οι άνθρωποι με άνοια, χρειάζονται την κατανόησή μας, την αγάπη και την αποδοχή μας!