Εκτιμώμενος χρόνος ανάγνωσης: 6 λεπτά
Τι είναι ο κύκλος περιόδου;
Ο κύκλος της περιόδου είναι μια σειρά βιολογικών αλλαγών στο ορμονικό και γεννητικό σύστημα της γυναίκας, που αποσκοπεί στην δημιουργία μιας εγκυμοσύνης. Ο ενορχηστρωτής αυτής της διαδικασίας είναι ο ορμονικός άξονας μεταξύ εγκεφάλου και ωοθηκών και οι πρωταγωνίστριες είναι η μήτρα και οι ωοθήκες.
Οι αναπαραγωγικές ορμόνες, εκτός της κυρίας λειτουργίας τους, έχουν μεγάλη επίδραση σε όλα τα συστήματα του σώματος και γι’ αυτό παρατηρούμε αυτή την πληθώρα βιοφυσικών και συναισθηματικών αλλαγών στις γυναίκες κατά την διάρκεια του εμμηνορυσιακού κύκλου.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια ενός εμμηνορυσιακού κύκλου;
Ο κύκλος της περιόδου χαρακτηρίζεται από τα εξής γεγονότα:
- Την έμμηνο ρύση, δηλαδή την διάσπαση και αποβολή του ενδομήτριου σε μορφή αιμορραγίας από την μήτρα.
- Την Παραγωγική/ωοθυλακική φάση κατά την διάρκεια της οποίας αναπτύσσονται τα ωοθυλάκια και ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το ποιο θα απελευθερωθεί στην επερχόμενη ωοθυλακιορρηξία.
- Την ωοθυλακιορρηξία που είναι η απελευθέρωση του κυρίαρχου ωαρίου από την ωοθήκη.
- Την ωχρινική φάση που είναι η περίοδος ανάπτυξης του ενδομητρίου εν αναμονής μιας πιθανής εμφύτευσής από ένα γονιμοποιημένο ωάριο.
Άμα δεν επέλθει μια εγκυμοσύνη ο κύκλος αυτός επαναλαμβάνεται.
Πόσο διαρκεί ο κύκλος περιόδου;
Παραδοσιακά και απλουστευμένα, αυτό που λεγόταν στις γυναίκες είναι ότι ο τυπικός κύκλος διαρκεί 28 μέρες. Στην πραγματικότητα, ένα εύρος διάρκειας μεταξύ 21 και 35 μέρες είναι πιο σωστό σαν περιγραφή.
Σε μια πρόσφατη μελέτη από 1.5 εκατομμύρια χρήστριες εφαρμογών παρακολούθησης περιόδου από smartphones, μόνο 4/10 γυναίκες είχαν κύκλο διάρκειας 27-29 ημέρων.
Πώς μπορώ να υπολογίσω πότε θα έρχεται η περίοδος μου;
Ο πιο αξιόπιστος τρόπος πρόβλεψης περιόδου είναι τα στατιστικά των προηγούμενων κύκλων. Μια εφαρμογή παρακολούθησης περιόδου μπορεί να προβλέψει με την χρήση αλγόριθμου την πιθανή μέρα που θα έρθει η επόμενη περίοδος με σχετική ακρίβειά.
Εναλλακτικά γνωρίζουμε ότι η περίοδος συνήθως έρχεται 14-15 μέρες μετά την μέρα ωορρηξίας, οπότε οι γυναίκες που αισθάνονται την ωορρηξία τους ή κάνουν έλεγχο ωορρηξίας με τεστ ούρων, θερμοκρασίας ή άλλη μέθοδο, θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν και αυτή την τεχνική.
Πόσο διαρκεί μια περίοδος;
Η διάρκεια της εμμήνου ρύσης διαφέρει σε κάθε γυναικά και κυμαίνεται μεταξύ 2- 7 ημερών. Στις νεαρές γυναίκες είναι πιο συχνό να βλέπουμε εκτεταμένη περίοδο και όσο περνάνε τα χρόνια η διάρκεια αυτής μπορεί να μειωθεί.
Πόση ποσότητα αίματος χάνω σε μια περίοδο;
Μια τυπική ποσότητα αίματος στη μέση γυναίκα κυμαίνεται μεταξύ 50 και 70ml. Η ποσότητα αυτή δεν είναι αρκετή για να δημιουργήσει συστημικά προβλήματα.
Σε μερικές γυναίκες που έχουν έντονη αιμορραγία υπάρχει περίπτωση να επέλθει έλλειψη σιδήρου και αναιμία.
Είναι δύσκολο να ορίσουμε απόλυτα όρια στην ποσότητα αίματος γιατί είναι αδύνατο να υπολογίσουμε αξιόπιστα την ακριβή ποσότητα που χάνει ή κάθε γυναίκα.
Οπότε η συμβουλή που δίνουμε συνήθως είναι ότι άμα μια γυναίκα νιώθει υποκειμενικά ότι χάνει πολύ αίμα ή αισθάνεται συμπτώματα κόπωσης και αδυναμίας τότε καλό θα ήταν να ελεγχθεί από ένα γυναικολόγο.
Από πού προέρχεται το αίμα που χάνεται;
Όπως αναφέραμε και πιο πάνω το αίμα της περιόδου είναι οι ιστοί του ενδομητρίου που διασπώνται. Ακούμε συχνά μύθους ότι με το να βγαίνει το αίμα ¨καθαρίζει το σώμα¨ η φεύγουν οι τοξίνες. Αυτό δεν είναι κάτι το οποίο είναι αλήθεια.
Ο κύριος λόγο της διαδικασίας διάσπασής του ενδομητρίου δεν είναι ξεκάθαρος από εξελικτική πλευρά αλλά υπάρχουν θεωρίες που υποστηρίζουν ότι συμβαίνει ώστε να αναζωογονηθούν οι ιστοί για τον επόμενο κύκλο.
Μπορώ να μείνω έγκυος, αν δεν έχω περίοδο;
Είναι δύσκολο αλλά όχι αδύνατο.
Σε περιπτώσεις έντονου συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών που η περίοδος έρχεται αραιά, είναι πιθανό να συμβεί μια ωοθυλακιορρηξία, και άμα συμπέσει με σεξουαλική επαφή, να προκύψει εγκυμοσύνη.
Σε περιπτώσεις εμμηνόπαυσης σε γυναίκες προχωρημένης ηλικίας είναι πολύ πιο σπάνιο.
Πρέπει να κρατάω ημερολόγιο περιόδου;
Η πρακτική αυτή έχει αρκετά οφέλη.
Επιτρέπει σε μια γυναίκα να κρατάει ένα αρχείο του πως συμπεριφέρεται ο κύκλος της και να εντοπίσει τυχόν αλλαγές γρηγορότερα.
Βοηθάει στο να προβλέψει πότε περίπου θα έρθει η επόμενη περίοδος ώστε να έχει την ευκολία να προγραμματίσει την προσωπική/κοινωνική/επαγγελματική/σεξουαλική ζωή της κατάλληλα.
Σε γυναίκες που προσπαθούν για μια εγκυμοσύνη ένα ημερολόγιο περιόδου βοηθάει στο να υπολογιστούν οι γόνιμες μέρες.
Μέχρι πότε κρατάει η περίοδος;
Ο μέσος όρος της εμμηνόπαυσης στο δυτικό κόσμο είναι τα 51 έτη. Αυτό σημαίνει ότι μισές γυναίκες θα μπουν στην εμμηνόπαυση πριν τα 51 και οι μισές μετά.
Πρέπει να επισκεφτώ γυναικολόγο την πρώτη φορά που θα μου έρθει περίοδος;
Μια επίσκεψη στο γυναικολόγο με την έναρξη της περιόδου θα επιτρέψει στην νεαρή κοπέλα και στους γονείς τής να ρωτήσουν τυχόν ερωτήσεις που έχουν.
Επίσης θα δοθεί η ευκαιρία ο ιατρός να δώσει συμβουλές για τον διαχειρισμό των συμπτωμάτων της περιόδου, για ορθές σεξουαλικές πρακτικές και στο να χτίσει μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ αυτού/αυτής και της κοπέλας.
Πώς επηρεάζουν τα αντισυλληπτικά την περίοδο;
Υπάρχουν πολλά αντισυλληπτικά με διαφορετικούς μηχανισμούς λειτουργίας, οπότε δεν γίνετε να καλύψουμε αυτό το κεφάλαιο επαρκώς στο άρθρο αυτό.
Εν συντομία, τα τυπικά αντισυλληπτικά που οι περισσότερες γυναίκες χρησιμοποιούν μπλοκάρουν την ωοθυλακιορρηξία και αλλάζουν την ορμονική ισορροπία σε μια γυναίκα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, η περίοδος που βλέπει η γυναίκα κάθε μήνα δεν είναι μια «αληθινή περίοδος» αλλά θα μπορούσαμε να την πούμε «τεχνίτη», η οποία έχει επέλθει από τις εξωγενείς ορμόνες που χορηγούνται. Ο φυσιολογικός κύκλος θα επιστρέψει όταν σταματήσει η λήψη των αντισυλληπτικών.
