Μια μέρα, ένα παιδί στο σχολείο ήρθε και μου είπε: «Κυρία, ξέρω ότι ο Άγιος Βασίλης δεν είναι αληθινός». Κατέβηκα στο ύψος του και της ζήτησα να μου πει περισσότερα.
«Απλά ξέρω ότι εμείς τον έχουμε φτιάξει», είπε.
Αναρωτήθηκα, αν υπήρχε κάτι που ήθελε να μάθει. Σκέφτηκε για μια στιγμή και είπε με αυτοπεποίθηση: «Δεν θέλω να διαβάζω πια για τον Άγιο Βασίλη».
Αυτή η συζήτηση και τα εκατοντάδες post σε ομάδες γονέων που βλέπω κάθε χρόνο με ενέπνευσαν να γράψω αυτό το κείμενο.
Τόσοι πολλοί γονείς δεν είναι σίγουροι, για την ιστορία που θέλουν να πουν στα παιδιά τους για τον Άγιο Βασίλη. Δεν ξέρουν πώς να το προσεγγίσουν ή πώς να απαντήσουν στις ερωτήσεις του παιδιού τους.
Το πώς μιλάμε στα παιδιά μας για τον Άγιο Βασίλη μπορεί να είναι ένα ευαίσθητο, συχνά περίπλοκο, θέμα. Σε αυτό το κείμενο, θα μοιραστούμε ιδέες και στρατηγικές για να βοηθήσουμε κάθε γονιό να απαντήσει στις συζητήσεις για τον Άγιο Βασίλη με τρόπους που συνάδουν με τις οικογενειακές του αξίες, ενώ παράλληλα διδάσκουν σεβασμό για διαφορετικές απόψεις.
Η αγαπημένη χριστουγεννιάτικη μουσική λίστα της Nannuka, μπορεί να σας κάνει παρέα, καθώς διαβάζετε!
Η ιστορία του Άγιου Βασίλη μας
Όταν δέχτηκα την ερώτηση για τον Άγιο Βασίλη, αποφασίσαμε να μιλήσουμε για το πώς ο Άγιος Βασίλης ήταν ένας πραγματικός άνθρωπος, αλλά και πώς ζει τώρα στο πνεύμα των Χριστουγέννων και στη φαντασία μας.
«Υπήρχε ένας άνθρωπος που ονομαζόταν Άγιος Βασίλης και έδινε δώρα σε παιδιά που τα χρειάζονταν εδώ και πολλά χρόνια. Αυτή την εποχή του χρόνου, είναι σπουδαίο να σκεφτόμαστε την καλοσύνη που είχε ο Άγιος Βασίλης, με το να μοιράζει δώρα σε παιδιά που τα χρειάζονταν.
Αυτή η προσέγγιση ήταν σωστή για εμένα, επειδή σήμαινε ότι μπορούσαμε να παραμείνουμε εν μέρει ειλικρινείς, ενθαρρύνοντας παράλληλα το παιχνίδι και τις πράξεις καλοσύνης.
Πώς θα μιλήσετε για τον Άγιο Βασίλη;
Αποφάσισα να πω την ιστορία του Άγιου Βασίλη με έναν φανταστικό τρόπο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι η ιστορία που κάθε οικογένεια πρέπει να πει.
Το πώς μιλάτε στο παιδί σας για τον Άγιο Βασίλη εξαρτάται από τις οικογενειακές σας αξίες. Οι οικογενειακές αξίες είναι οι πεποιθήσεις, οι στάσεις και οι αρχές που μοιράζεται κάθε οικογένεια. Αυτές οι αξίες βοηθούν στην καθοδήγηση των συμπεριφορών, των αποφάσεων και του τρόπου ζωής μιας οικογένειας.
Οι συζητήσεις για τον Άγιο Βασίλη παρέχουν επίσης ευκαιρίες για την ενστάλαξη αξιών, όπως ο σεβασμός των διαφορετικών πεποιθήσεων. Καθώς τα παιδιά συναντούν συνομηλίκους που τους έχουν πει διαφορετικές ιστορίες για τον Άγιο Βασίλη, οι γονείς μπορούν να αδράξουν αυτές τις στιγμές για να διδάξουν τη σημασία του σεβασμού της διαφορετικότητας της σκέψης και της παράδοσης.
Προσδιορισμός των οικογενειακών σας αξιών
Ενθαρρύνω τους γονείς να σκεφτούν και να καθορίσουν τις οικογενειακές τους αξίες. Αφιερώστε λίγο χρόνο για να σκεφτείτε τον τρόπο ανατροφής των παιδιών σας, για να σας βοηθήσει να αποφασίσετε τι απαντήσεις θέλετε να δώσετε. Ακολουθούν μερικές ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας:
- Ποιες προσωπικές πεποιθήσεις και στάσεις καθοδηγούν τη συμπεριφορά σας;
- Τι έκανε η οικογένειά σας για τον Άγιο Βασίλη, όταν ήσασταν παιδί;
- Ποιες παραδόσεις από την παιδική σας ηλικία συνδέονται με τις αξίες σας;
- Ποιες παραδόσεις δεν συνδέονται με τις αξίες σας;
Κάνοντας ερωτήσεις όπως αυτές μπορεί να σας βοηθήσουν να προσδιορίσετε τις οικογενειακές σας αξίες, τις παραδόσεις που θέλετε να περάσετε στα παιδιά σας.
Για παράδειγμα, η οικογένειά μας εκτιμά την αλήθεια και την ειλικρίνεια. Αυτή η αξία επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την ιστορία που λέμε στα παιδιά μας για τον Άγιο Βασίλη. Εσείς καθορίζετε τις οικογενειακές σας αξίες και αποφασίζετε ποια ιστορία θα πείτε.
Η ιστορία του Άγιου Βασίλη – Μια ειλικρινής εκδοχή
Εδώ είναι ένας τρόπος που θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε ειλικρινά την ιστορία του Άγιου Βασίλη, διατηρώντας παράλληλα τη μαγεία.
«Πιστεύουμε ότι ο Άγιος Βασίλης είναι ένα πνεύμα ευτυχίας και καλοσύνης. Ο Άγιος Βασίλης δεν είναι πια ένα άτομο, αλλά ένα ευγενικό, στοργικό συναίσθημα που προέρχεται από το να είμαστε μαζί και να κάνουμε ευγενικά πράγματα ο ένας για τον άλλον».
Ο Άγιος Βασίλης είναι πραγματικός
Ίσως η πίστη στον Άγιο Βασίλη να ήταν ένα μαγικό κομμάτι της παιδικής μας ηλικίας. Είναι λογικό ότι θα θέλαμε να περάσουμε αυτή την εμπειρία στα παιδιά μας.
Θα μπορούσατε να μοιραστείτε αυτή την ιστορία με το παιδί σας ως εξής:
«Ο Άγιος Βασίλης ζει στο Βόρειο Πόλο. Κάθε χρόνο την παραμονή των Χριστουγέννων, φορτώνει το μεγάλο, κόκκινο έλκηθρό του και παραδίδει τα παιχνίδια σε κάθε σπίτι. Παρόλο που αυτά τα δώρα είναι τόσο ξεχωριστά, το πιο σημαντικό πράγμα για εκείνον είναι ο ενθουσιασμός και η καλοσύνη που μοιράζει. Αυτή είναι η πραγματική μαγεία του Άγιου Βασίλη!»
Όποια ιστορία κι αν επιλέξετε, σας ενθαρρύνω να συνεχίσετε να διαβάζετε για μερικά πράγματα που πρέπει να λάβετε υπόψη για κάθε προσέγγιση.
Τι πρέπει να λάβουμε υπόψη όταν μιλάμε για τον Άγιο Βασίλη;
Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, πιθανότατα θα συναντήσει διαφορετικές πεποιθήσεις ή απόψεις μεταξύ των συνομηλίκων του. Μπορεί να υπάρχουν παιδιά στο λεωφορείο, στο σχολείο ή στην παιδική χαρά που πιστεύουν ότι ο Άγιος Βασίλης είναι πραγματικός. Μπορείτε να προετοιμάσετε το παιδί σας για αυτούς τους τύπους αλληλεπιδράσεων εκ των προτέρων, διδάσκοντάς το να σέβεται μια ιστορία που μπορεί να είναι διαφορετική από τη δική του.
Mια συζήτηση για τη διαφορετικότητα
Ξεκινήστε εξηγώντας ότι ακριβώς όπως οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές προτιμήσεις, οι οικογένειες μπορούν επίσης να έχουν ξεχωριστές πεποιθήσεις, ειδικά για τις παραδόσεις και τις διακοπές. Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι γιορτάζουν και πολλές διαφορετικές ιστορίες που μπορεί να πιστεύουν. Αυτή η ποικιλομορφία πρέπει να εκτιμάται και να γίνεται σεβαστή, καθώς κάνει τον κόσμο πλούσιο και συναρπαστικό.
Σεβασμός στις ιστορίες των άλλων ανθρώπων
Η διδασκαλία ενός παιδιού που δεν πιστεύει στον Άγιο Βασίλη να σέβεται τις πεποιθήσεις των συνομηλίκων του είναι σημαντική. Ακολουθεί ένα σενάριο που δείχνει πώς οι γονείς μπορούν να μεταφέρουν στα παιδιά τους τον σεβασμό.
«Μερικοί από τους φίλους σας πιστεύουν ότι ο Άγιος Βασίλης ζει στο Βόρειο Πόλο και παραδίδει δώρα σε όλο τον κόσμο. Αυτή είναι μια πολύ ιδιαίτερη ιστορία για αυτούς και δεν θέλουν να αφαιρέσουμε αυτόν τον ενθουσιασμό και το θαύμα. Κάθε οικογένεια έχει τη δική της ιστορία και δεν πειράζει».
Παιχνίδια ρόλων για τον Άγιο Βασίλη
Τα παιχνίδια ρόλων μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να κατανοήσουν πώς να αντιδράσουν σε πραγματικές καταστάσεις. Δοκιμάστε να υποδυθείτε ένα ρόλο όπου το παιδί σας έχει διαφορετικές πεποιθήσεις, από όλους τους συνομηλίκους του. Καθοδηγήστε το παιδί σας για το πώς να σέβεται την πεποίθηση του φίλου, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο τη δική του.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το παιχνίδι ρόλων για να δείξετε στο παιδί σας τι μπορεί να πει όταν έρχεται αντιμέτωπο με ιστορίες που ισχυρίζονται ότι ο Άγιος Βασίλης είναι πραγματικός.
«Στην οικογένειά μου, έχουμε τον δικό μας τρόπο σκέψης για τον Άγιο Βασίλη».
«Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα ιστορία! Η οικογένειά μου μιλάει για τον Άγιο Βασίλη λίγο διαφορετικά. Παρόλο που έχουμε διαφορετικές ιδέες, μπορώ να πω ότι και οι δύο αγαπάμε πραγματικά τη μαγεία της εορταστικής περιόδου».
Θυμηθείτε, το παιδί σας μαθαίνει παρατηρώντας εσάς. Επιδεικνύοντας σεβασμό και ανοιχτό μυαλό στις αλληλεπιδράσεις σας με ανθρώπους με διαφορετικές πεποιθήσεις, θέτετε ένα ισχυρό παράδειγμα για το παιδί σας να ακολουθήσει.
Τι αποφεύγουμε να λέμε
Ανεξάρτητα από την ιστορία που επιλέγετε να πείτε, θα πρέπει να αποφύγετε τα εξής:
- Την ιδέα ότι ο Άγιος Βασίλης φέρνει μεγάλα και ακριβά δώρα.
- Να χρησιμοποιείτε εκφράσεις όπως: “Ο Άγιος Βασίλης δεν θα σας φέρει δώρα αν…”
- Αποφεύγουμε τον μύθο του Άγιου Βασίλη να τον συσχετίζουμε με τιμωρίες ή με επιβραβεύσεις.
Αντ ‘αυτού, επικεντρωθείτε στην ιστορία του, ως έναν τρόπο να μεταφέρετε όμορφα συναισθήματα, την αξία της προσφοράς και των καλών πράξεων.
Πώς θα πείτε την αλήθεια;
Αν επιλέξετε να διδάξετε στα παιδιά σας ότι ο Άγιος Βασίλης είναι αληθινός, είναι σημαντικό να σχεδιάσετε πώς και πότε θα πείτε την αλήθεια.
Μερικοί γονείς θα περιμένουν τις ερωτήσεις των παιδιών τους. Άλλες οικογένειες θα επιλέξουν να πουν την ιστορία, όταν αισθάνονται ότι το παιδί τους είναι αναπτυξιακά αρκετά ώριμο για να καταλάβει.
Οι πιο συχνές ερωτήσεις των παιδιών για τον Άγιο Βασίλη
Τα παιδιά είναι από τη φύση τους περίεργα, οπότε είναι πιθανό να έρθουν με πολλές ερωτήσεις σχετικά με τον Άγιο Βασίλη. Σκεφτείτε τι είδους ερωτήσεις θα μπορούσαν να κάνουν, ώστε να μπορείτε να σχεδιάσετε προσεκτικά απαντήσεις που λειτουργούν για τις μοναδικές στάσεις και πεποιθήσεις σας.
Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα ερωτήσεων που μπορείτε να προβλέψετε:
- “Πώς ο Άγιος Βασίλης παραδίδει δώρα στο σπίτι μας αν δεν έχουμε καμινάδα;”
- “Πώς πετούν οι τάρανδοι αν δεν έχουν φτερά;”
- “Πώς φτάνει ο Άγιος Βασίλης στο σπίτι όλων σε μια νύχτα;”
Όταν το παιδί σας έρχεται σε εσάς με ερωτήσεις, μπορείτε να ξεκινήσετε απαντώντας με περιέργεια. Αντί να βιαστείτε να τους δώσετε απαντήσεις, επιτρέψτε τους να φανταστούν ποια θα μπορούσε να είναι η απάντηση: «Χμ, αναρωτιέμαι… Τι νομίζετε;»
Κατανοώντας τα συναισθήματα των παιδιών
Αν επιλέξετε να πείτε στα παιδιά σας ότι ο Άγιος Βασίλης είναι αληθινός, προβλέψτε έντονα συναισθήματα όταν ανακαλύψουν την αλήθεια. Έχω ακούσει από παιδιά πόσο μπερδεμένα, θυμωμένα και προδομένα ένιωσαν όταν έμαθαν ότι ο Άγιος Βασίλης δεν ήταν αληθινός. Για μερικούς, αυτό συνέβαλε στο να χαθεί ένα μέρος της εμπιστοσύνης που είχαν με τους γονείς τους.
Ανταποκριθείτε σε αυτά τα συναισθήματα, βοηθώντας τους να καταλάβουν ότι είναι φυσιολογικό να αισθάνονται έτσι όταν έρχονται αντιμέτωποι με διαφορετικές απόψεις.
«Είσαι πραγματικά μπερδεμένος με τον Άγιο Βασίλη. Από τη μία πλευρά, πιστεύεις ότι είναι αληθινός και από την άλλη, οι φίλοι σου στο σχολείο λένε ότι είναι ψεύτικος».
Η διατήρηση της μαγείας του Άγιου Βασίλη ενώ απαντάτε στις αναπόφευκτες ερωτήσεις και τα συναισθήματα που προκύπτουν καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν μπορεί να είναι μια πρόκληση για τους γονείς. Είναι φυσικό για τα παιδιά να ακούν αντικρουόμενες πληροφορίες από τους συνομηλίκους τους και η αποκάλυψη ότι ο Άγιος Βασίλης μπορεί να μην είναι τόσο απτός όσο πίστευαν κάποτε μπορεί να είναι αποκαρδιωτική. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να αναλογιστείτε τις απαντήσεις σας στις ερωτήσεις και τα συναισθήματα του παιδιού σας.
Αυτό που τελικά, έχει σημασία είναι η διατήρηση της εσωτερικής μαγείας κάθε μύθου. Τα παραδείγματα, αλλά και τα συναισθήματα που μας δημιουργεί, μπορούν να μας κάνουν πιο όμορφους και αληθινούς ανθρώπους.
