Το να μένουμε ενωμένοι με τα παιδιά μας καθώς αυτά οδεύουν ολοταχώς προς την εφηβεία κυνηγώντας την ανεξαρτησία τους, είναι για εμάς τους γονείς το ζητούμενο περισσότερο από ποτέ στο κοινό μας παρελθόν!
Το τρίπτυχο της «επιτυχίας» στην προσπάθεια αυτή είναι: αγάπη, καθοδήγηση, υποστήριξη. Μην ξεχνάμε ότι στόχος είναι τα παιδιά να κερδίσουν την αυτοπεποίθηση και την εμπειρία ώστε να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της ζωής που ανοίγεται μπροστά τους.
Τι να αναμένουμε;
Το χαρακτηριστικό της προεφηβείας είναι ότι τα παιδιά που τη διάγουν συμπεριφέρονται σαν να μην μας χρειάζονται. Μάλιστα, συχνά θα τα δούμε να νιώθουν αμηχανία και «ντροπή» ακόμη και με την παρουσία μας στους κύκλους των ομηλίκων τους. Είναι λογικό, αφού σε αυτή την ηλικιακή φάση προτιμούν τις παρέες των φίλων τους, δένονται μαζί τους και ταυτόχρονα διεκδικούν τον προσωπικό τους χώρο και χρόνο, περισσότερο από ποτέ. Ξαφνικά θα δούμε το μικρό μας να κλείνει πιο συχνά την πόρτα του δωματίου του ζητώντας να απομονωθεί μόνο ή με τους φίλους τους. Όσο δύσκολη και αν είναι αυτή η αλλαγή, είναι σημαντικό να μην παρεμβαίνουμε και να επιτρέψουμε στα παιδιά να έχουν τις ελευθερίες που ζητάνε, χωρίς να το παίρνουμε προσωπικά θεωρώντας ότι μας απορρίπτουν. Όλα αυτά είναι ενδείξεις υγιούς ανάπτυξης.
Ωστόσο, ο γονεϊκός έλεγχος δεν πρέπει να πάψει να υπάρχει. Προφανώς τα παιδιά εξακολουθούν να χρειάζονται την καθοδήγησή μας και εμείς παραμένουμε εκείνοι που βάζουν κανόνες, όρια και ελέγχουν αν τηρούνται. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα μέτρο και φυσικά μεγάλη διακριτικότητα εκ μέρους μας.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
Οικογενειακά γεύματα
Οι συγκεντρώσεις γύρω από το τραπέζι παραμένουν ένα δυνατό «χαρτί» που πρέπει και μπορούμε να αξιοποιήσουμε ώστε να περνάμε χρόνο με τα παιδιά μας, χρόνο που θα το συνδέουν με ευχάριστα συναισθήματα. Με κλειστά τα κινητά και την τηλεόραση, φροντίζουμε η ώρα του οικογενειακού γεύματος να είναι η ώρα που μοιραζόμαστε σκέψεις, ανησυχίες, προβληματισμούς, τα καλά και τα κακά νέα της ημέρας. Διατηρώντας αυτή τη ρουτίνα στην καθημερινότητά μας, διατηρούμε τη στενή σχέση με τα παιδιά μας. Αν μάλιστα έχουμε τη δυνατότητα να ετοιμάζουμε από κοινού με τα παιδιά μας το γεύμα, προσθέτουμε ένα ακόμη λιθαράκι στην έννοια της «ομάδας» που θέλουμε να χτίσουμε μαζί τους.
Ώρα για καληνύχτα!
Σίγουρα το παιδί στην προεφηβεία δεν μας έχει ανάγκη για να αποκοιμηθεί όπως στο παρελθόν. Έχει πλέον τις δικές του δραστηριότητες ρουτίνας πριν τον ύπνο (να διαβάσει ένα βιβλίο, να διαλέξει τα ρούχα της επομένης, να γράψει στο ημερολόγιό του). Ωστόσο, καλό είναι να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε κομμάτι της δικής μας παρουσίας σε αυτή τη ρουτίνα. Προτού κλείσουν τα φώτα λοιπόν, δεν παραλείπουμε την καληνύχτα και ένα φιλί.
Κοινός χρόνος
Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, το πιθανότερο είναι να προτιμούν να κάνουν παρέα με τους φίλους τους παρά με εμάς. Ωστόσο, καλό είναι να βρίσκουμε την ευκαιρία να κάνουμε πράγματα από κοινού και κατά προτίμηση πράγματα που ξέρουμε πως τους αρέσουν. Π.χ. πάμε μαζί τους βόλτα στα μαγαζιά, στο θέατρο ή τον κινηματογράφο. Η εβδομαδιαία επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ ή το πλύσιμο του αυτοκινήτου, η παρασκευή του αγαπημένου τους γλυκού ή απλώς η παρακολούθηση της τηλεοπτικής εκπομπής που βλέπουν ανελλιπώς, θα μας δώσει την ευκαιρία να παραμείνουμε κοντά τους περνώντας χρόνο ποιοτικό και διασκεδαστικό.
Ειδικές περιπτώσεις
Φροντίζουμε κάποιο γεγονός που αφορά την οικογένεια, π.χ. γιορτές, γενέθλια ή κάποια επέτειο, να την περνάμε μαζί με τα παιδιά κάθε χρόνο και τηρούμε αυτή την «υπόσχεση» με ευλάβεια. Αυτές οι ευκαιρίες μας φέρνουν πιο κοντά με την οικογένεια και δημιουργούν μια παράδοση που μόνο θετικά οφέλη μπορεί να έχει για τα μέλη της.
Συναισθηματική έκφραση
Το ότι το παιδί μεγαλώνει, δε σημαίνει πως παύει να έχει ανάγκη για αγκαλιές, φιλιά και τρυφερότητα από τους γονείς του, ακόμη και αν συχνά νομίζει πως το να μην το δείχνει, είναι σημάδι ωριμότητας και ανεξαρτησίας. Σίγουρα οι εναγκαλισμοί και η σωματική επαφή μαζί μας μπροστά σε κοινό ή ακόμη περισσότερο μπροστά στους φίλους τους, δεν είναι ό,τι καλύτερο μπορούμε να κάνουμε. Όμως στον προσωπικό μας χώρο και με κάθε ευκαιρία, δείχνουμε πως εξακολουθούμε να αγαπάμε το παιδί μας με τρόπους που και το ίδιο προτιμά. Ακόμη και ένα χαμόγελο ή ένα χάδι στο κεφαλάκι τους, είναι αρκετό για να πάρουν το μήνυμα της τρυφερότητας από εμάς. Ταυτόχρονα, δεν παραλείπουμε να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας αλλά και την περηφάνια, την αναγνώριση και την αποδοχή του παιδιού μας με λεκτικό τρόπο.
Συμμετοχή
Η συμμετοχή μας στις αναζητήσεις και τις επιδιώξεις του παιδιού μας είναι ζωτικής σημασίας τώρα που έχει μπει στην προεφηβεία, μεγαλώνει και ανεξαρτητοποιείται. Μπορεί, για παράδειγμα, τώρα που μεγάλωσε να μη θέλει να ζητωκραυγάζουμε από τις εξέδρες σε έναν αθλητικό αγώνα με την ομάδα του σχολείου του, σίγουρα όμως η παρουσία μας είναι απαραίτητη. Η συμμετοχή μας είναι φανερή στο παιδί ακόμη και όταν απλά το ρωτάμε πώς τα πήγε π.χ. σε κάποιο διαγώνισμα, αρκεί να το κάνουμε με προσοχή και να ακούμε με ενδιαφέρον και προσήλωση τις απαντήσεις του.
Το ξέρατε ότι..;
Στη Nannuka μπορείτε να βρείτε αξιόπιστους καθηγητές όλων των ειδικοτήτων του σχολείου, καθηγητές ξένων γλωσσών και μουσικούς παιδαγωγούς που θα σταθούν στο πλευρό των προέφηβων και έφηβων μαθητών για να αναπτύξουν μαζί τις δεξιότητές τους και να καλλιεργήσουν τα χαρίσματά τους.
Από τη Χριστίνα Χρυσανθοπούλου, παιδαγωγό, δημοσιογράφο με εξειδίκευση σε θέματα οικογένειας/παιδιού.