Στην κοινωνία μας, η εργασία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της προσωπικότητας του ανθρώπου. Όταν ο σημερινός έφηβος, καταφέρνει να βρει την εργασία που του ταιριάζει, θα μπορέσει να φτάσει στο υψηλότερο σημείο της δημιουργικότητας και της αποδοτικότητάς του. Όσο σημαντικό στη ζωή ενός παιδιού είναι να έχει καλή ψυχική υγεία ώστε να μπορεί να κάνει σωστές ανθρώπινες σχέσεις/φίλους αλλά και να επιτυγχάνει στα μαθήματά του, άλλο τόσο σημαντικός είναι ο επαγγελματικός προσανατολισμός στην εφηβεία.
Οφέλη επαγγελματικού προσανατολισμού
Ο επαγγελματικός προσανατολισμός βοηθάει τον έφηβο να αποκτήσει αυτογνωσία, να βελτιώσει τον εαυτό του, να θέσει στόχους για το επαγγελματικό του μέλλον και να δει σε ποιους τομείς τα καταφέρνει, ώστε να αξιοποιήσει τις δυνατότητές του, πραγματοποιώντας τα όνειρά του.
Το επάγγελμα που διαλέγουμε πολλές φορές διαμορφώνει το ωράριό μας και τη ζωή μας, καθορίζει την καθημερινότητά μας, και ανάλογα με το πόσο μας γεμίζει, επιδρά στην υγεία μας. Έτσι, είναι πολύ σημαντικό, από νωρίς, να μπορέσουμε να κάνουμε την καλύτερη δυνατή επιλογή. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουμε να προλάβουμε τυχόν προβλήματα στο μέλλον.
Ο Carl Jung, διάσημος ψυχολόγος και ψυχίατρος είχε πει: Κάθε άνθρωπος είναι μία νέα θεωρία. Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Έχει τη δική του προσωπικότητα, τις δικές του ικανότητες, τα δικά του ενδιαφέροντα και τις δικές του αξίες. Η σωστή αξιολόγηση των τεσσάρων αυτών παραμέτρων γίνεται μέσω του βασικού προγράμματος επαγγελματικού προσανατολισμού και απευθύνεται σε νέους 14-17 ετών που θέλουν μία ουσιαστική βοήθεια και ενημέρωση για την επιλογή επαγγελματικής κατεύθυνσης.
Τέσσερα βασικά στοιχεία – καθοριστικά για την επιλογή επαγγέλματος
Της προσωπικότητας, που έχουν να κάνουν με το κατά πόσο μου ταιριάζει αυτό που θέλω να κάνω ή που κάνω. Είναι σημαντικό όταν αφιερώνουμε ένα μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς μας στην εργασία, να ταιριάζει με τον χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία μας. Το τεστ προσωπικότητας PTQ (Personality Traits Questionnaire) είναι από τα πλέον έγκυρα και αξιόπιστα επιστημονικά τεστ μέτρησης των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας, διότι έχει αποδειχθεί ικανό να προσδιορίζει τις παραμέτρους που διαμορφώνουν την ανθρώπινη συμπεριφορά και απόδοση.
Των ενδιαφερόντων, που έχουν να κάνουν με το κατά πόσο μου αρέσει η εργασία αυτή που προβλέπεται να κάνω και κατά πόσο αντλώ ευχαρίστηση ώστε να δώσω το 100% των δυνατοτήτων μου. Το ερωτηματολόγιο ενδιαφερόντων OVIS (Ohaio Vocational Interest Survey), είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε αυτούς που είναι αναποφάσιστοι όσον αφορά τους επαγγελματικούς τους στόχους και βοηθάει τον καθένα να συνδέσει το ενδιαφέρον του για συγκεκριμένες δραστηριότητες με πληροφορίες γύρω από διάφορα επαγγέλματα.
Των ικανοτήτων, που δηλώνουν κατά πόσο μπορώ να κάνω τη δουλειά που θέλω ή έχω, καλύτερα από άλλους. Οι ικανότητες έχουν ιδιαίτερη αξία μιας και δηλώνουν κάποιες κλίσεις μας και δεξιότητες οι οποίες βοηθούν στην πιο σωστή λήψη αποφάσεων για την επιλογή επαγγέλματος. Τα τεστ ικανοτήτων CAB® (Comprehensive Ability Battery), μετρούν με ακρίβεια και προσδιορίζουν με σαφήνεια την έμφυτη ικανότητα ενός ατόμου στην εκτέλεση των βασικών λειτουργιών που απαιτούνται στην επαγγελματική ζωή.
Των αξιών, που αφορούν στα κίνητρα που ωθούν το άτομο για την επιλογή κάποιου επαγγέλματος. Με άλλα λόγια, για ποιο λόγο είναι σημαντικό να κάνω αυτό το επάγγελμα, τι μου προσφέρει ως άτομο. Στο ερωτηματολόγιο αξιών δίνεται η ευκαιρία στον νέο, να ανιχνεύσει και να αξιολογήσει τις ατομικές του αξίες που συμβάλλουν στην επιλογή του επαγγέλματός του.
Η οικογένεια, έχει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στον επαγγελματικό προσανατολισμό μιας και στηρίζει τον έφηβο σε μία τόσο κρίσιμη φάση της ζωής του. Οι θετικές σχέσεις των εφήβων με τους γονείς τους, προάγουν την απόκτηση αυτονομίας, αυξάνουν την αυτοπεποίθησή τους, και δημιουργούν υψηλότερη αυτοεκτίμηση.
Σε τι βοηθά έναν έφηβο ο επαγγελματικός προσανατολισμός;
Τέλος, ο επαγγελματικός προσανατολισμός έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα που αποσκοπεί στο να βοηθήσει τον έφηβο να επιλέξει την καταλληλότερη επαγγελματική κατεύθυνση για τον ίδιο τον εαυτό του, σύμφωνα με την προσωπικότητα, τις ικανότητες, τις κλίσεις του, τα ενδιαφέροντά του, και τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες.
Από την Έλσα Δημοπούλου, Ψυχολόγο και Σύμβουλο Επαγγελματικού Προσανατολισμού για Εφήβους.
