Η ύπαρξη ενός κατοικίδιου στην οικογένεια μπορεί να αποδειχτεί πολύτιμη εμπειρία για ένα παιδί. Ένα κατοικίδιο δίνει στα παιδιά την ευκαιρία να εξασκήσουν τις κοινωνικές τους δεξιότητες ενώ παράλληλα ενθαρρύνουν το φυσικό παιχνίδι και τη σωματική άσκηση που είναι απαραίτητα για το χτίσιμο της συνολικής υγείας ενός παιδιού. Ο ισχυρός δεσμός μεταξύ παιδιού και κατοικίδιου βοηθά στην ανάπτυξη σημαντικών δεξιοτήτων ζωής και χαρακτηριστικών της προσωπικότητας για το παιδί, συμπεριλαμβανομένων της υπευθυνότητας και της ενσυναίσθησης.
Αν και, κοιτώντας την απέξω, η σχέση που μπορεί να αναπτυχθεί μεταξύ ενός παιδιού κι ενός κατοικίδιου μας φαίνεται φυσική και απροβλημάτιστη, καλό θα ήταν να την περιφρουρήσουμε ώστε να μην «σκαλώσει» σε εμπόδια και μειώσει την ικανοποίηση που μπορεί να προκαλέσει και στις δύο πλευρές. Φροντίστε, λοιπόν, να ενθαρρύνετε αυτήν την όμορφη σχέση, ακολουθώντας τις παρακάτω προτάσεις:
1. Να είστε εκεί
Τα μικρά παιδιά δεν πρέπει ποτέ να μένουν μόνα με τα κατοικίδια. Η επίβλεψη, μάλιστα, δεν εξαντλείται στο να είστε απλώς φυσικά παρόντες στο ίδιο δωμάτιο – η αποτελεσματική εποπτεία περιλαμβάνει την ενεργό συμμετοχή σε κάθε αλληλεπίδραση που έχει το παιδί με το κατοικίδιο. Αυτό περιλαμβάνει την παρακολούθηση της γλώσσας του σώματος – του παιδιού και του κατοικίδιου – για να βεβαιώσετε ότι η μεταξύ τους επαφή δεν προκαλεί άγχος ή δυσφορία και στις δύο πλευρές. Είναι επίσης σημαντικό να αφιερώσετε χρόνο για να διδάξετε στο παιδί σας πώς να αγγίζει και να κρατήσει προσεκτικά το ζωάκι. Να είστε έτοιμοι να απαντήσετε σε ένα πιθανό πρόβλημα παρεμβαίνοντας όταν χρειαστεί: Πείτε «άφησέ το» σ’ έναν σκύλο που παίρνει ένα παιχνίδι του παιδιού και κατευθύνετέ τον στα δικά του παιχνίδια. Επίσης, συμβουλέψτε το παιδί να αφήσει κάτω μία γάτα που δείχνει σημάδια δυσφορίας κουνώντας την ουρά της ή προσπαθώντας να ελευθερωθεί από την αγκαλιά του. Η επιτυχής επίβλεψη σημαίνει ότι έχετε πλήρη εικόνα της κατάστασης και δημιουργείτε τις συνθήκες για μία όσο γίνεται πιο θετική και ασφαλή αλληλεπίδραση του παιδιού και του κατοικίδιου.
2. Μην ζητάτε από το παιδί να πειθαρχήσει το κατοικίδιο
Ακόμη και τα πιο συνεργάσιμα κατοικίδια μπορεί να γίνουν άτακτα μερικές φορές. Αν το παιδί σας πιάσει το σκυλί της οικογένειας να «κλέβει» λιχουδιές από το τραπέζι της κουζίνας θα πρέπει να σας το πει αμέσως, αντί να χειριστεί μόνο του την κατάσταση. Η παρέμβαση των ενηλίκων είναι ο πιο απλός και ασφαλής τρόπος για να αποφύγετε ανεπιθύμητες γρατζουνιές του παιδιού από το κατοικίδιο, επειδή από τη μία το παιδί θα χρησιμοποιήσει λάθος τρόπο και το κατοικίδιο θα λειτουργήσει με το ένστικτο. Επίσης, να σημειώσουμε ότι τα παιδιά μιμούνται τη στάση και την τακτική που χρησιμοποιούν οι ενήλικες όταν ασχολούνται με τα κατοικίδια. Έτσι, στην προσπάθειά σας να «πειθαρχήσετε» τα ζώα θυμηθείτε να μην χρησιμοποιήσετε βία αλλά, αντίθετα, παραίνεση και ανταμοιβή.
3. Όλοι χρειάζονται τον χώρο τους
Δημιουργήστε χώρους όπου το παιδί και το κατοικίδιο θα μπορούν να απομονώνονται για να ηρεμούν και να παίζουν μόνα τους. Εκπαιδεύστε το κατοικίδιό σας ώστε να μπορεί να απομονωθεί στη δική του βάση -ένα κιβώτιο, ένα κρεβάτι ή μια γωνιά που να λειτουργεί σαν το σπιτάκι του – όταν αισθάνεται έντονα συναισθήματα ή χρειάζεται ένα διάλειμμα. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας καταλαβαίνει ότι όταν το κατοικίδιο βρίσκεται στο χώρο του, δεν πρέπει να το αναζητά για παιχνίδι αλλά να σέβεται την ανάγκη του για ιδιωτικότητα. Είναι επίσης σημαντικό να υπάρχει ένας αντίστοιχος χώρος για το παιδί σας –φυσικά, μεγαλύτερος- ώστε να μπορεί να μείνει μόνο του αν το επιλέξει. Μια πόρτα που μπορεί να κλείσει ή μια περιφραγμένη περιοχή μπορεί να του δώσει τη δυνατότητα να παίξει, να ξεκουραστεί ή να φάει χωρίς να ενοχλείται από το κατοικίδιο. Εάν το παιδί σας είναι πολύ μικρό για να μένει μόνο του σε δωμάτιο με κλειστή πόρτα, φτιάξτε, αντίθετα, ένα ασφαλές δωμάτιο για το κατοικίδιό σας όπου θα μπορεί να παραμείνει χωρίς επίβλεψη εκεί όταν το παιδί σας χρειάζεται τον χώρο του ή χρόνο μαζί σας.
4. Μην αφήσετε το άγχος να κλιμακωθεί
Οι ενήλικες πρέπει να γνωρίζουν τη γλώσσα του σώματος ενός κατοικίδιου όσο επικοινωνεί με τα παιδιά και πρέπει να είναι έτοιμοι να παρέμβουν εάν αρχίσει να φέρεται νευρικά ή αγχωμένα. Είναι επίσης σημαντικό να εξηγήσετε στα παιδιά ότι το κατοικίδιό σας χρησιμοποιεί το σώμα του – αυτιά, ουρά, πρόσωπο – για να εκφράσει τα συναισθήματά του και ότι αυτές οι απόπειρες για επικοινωνία θα πρέπει να εισακούγονται. Αν αγνοήσουμε αυτά τα σημάδια, μπορεί να γίνουμε μάρτυρες μιας επίθεσης του κατοικίδιου προς το παιδί. Ανεξάρτητα από το πόσο ανεκτικά μπορεί να είναι η γάτα ή το σκυλί σας, είναι επικίνδυνο να αναγκάσετε ένα κατοικίδιο να βιώνει μια αγχωτική αλληλεπίδραση. Μην ξεχνάτε ακόμα ότι η συμπεριφορά του παιδιού σας με το δικό σας σκύλο ή γάτα λειτουργεί ως οδηγός για το πώς να ενεργεί και με τα άλλα ζώα, πολλά από τα οποία ίσως δεν είναι τόσο ανεκτικά. Έτσι, ενώ το σκυλί σας μπορεί να αφήνει το παιδί σας να τραβάει τα αυτιά του, ο γείτονας-σκύλος μπορεί να αντιδράσει επιθετικά στην ίδια κίνηση. Παρακολουθήστε τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ του παιδιού και του κατοικίδιου με προσοχή και να είστε έτοιμοι να επέμβετε αν το κατοικίδιο φαίνεται ανήσυχο ή στρεσαρισμένο.
5. Ενισχύστε τη θετική επαφή
Η εκπαίδευση του παιδιού και του κατοικίδιου σας για να μπορούν να υπάρξουν ειρηνικά μαζί, αντλώντας τα μέγιστα από αυτή τη σχέση θα είναι ευεργετική για όλη την οικογένεια! Το να δημιουργήσετε από νωρίς μια ιεροτελεστία χαιρετισμών, χαδιών και συνηθειών στην καθημερινή τους επικοινωνία παρέχει μια ρουτίνα που και τα παιδιά και τα ζώα δέχονται με ανακούφιση. Η επιβράβευση των θετικών αλληλεπιδράσεων ενθαρρύνει τόσο το κατοικίδιο όσο και το παιδί να κάνουν καλύτερες επιλογές και να μην θέλουν να διαταράξουν τη σχέση εμπιστοσύνης που έχουν δημιουργήσει. Οι ανταμοιβές βοηθούν επίσης να εκπαιδεύσετε το κατοικίδιο ώστε να συσχετίσει το παιδί με τα «καλά» που του συμβαίνουν. Οι ανταμοιβές μπορούν επίσης να ενισχύσουν τη συμπεριφορά του παιδιού σας προς το κατοικίδιο. Επιβραβεύστε το παιδί όταν το βλέπετε να σέβεται την ώρα που τρώει ή κοιμάται το κατοικίδιο ή όταν το χαϊδεύει απαλά. Έτσι, θα θέσετε τα θεμέλια μιας σχέσης που θα δυναμώνει με τον καιρό.
